“Hayır. Sen kendin çekip gideceksin. Kimse yardım etmeyecek. Sağ gözünü kendin çıkaracak, sağ elini kendin kesip atacaksın. Kalbini sen kurban edecek ve onu göğsünden kesip atan rahip sen olacaksın.”
Önceden haber verme mi diyelim, öngörü mü diyelim (foreshadowing)’ lerle dolu zengin bir eser. Victorian döneminin hem feminist hem de baş yapıtı sayılabilecek nitelikte.
Bölüm 27, kilit noktam.
Seküler dünya ile ilahi dünyanın çarpışması. Rochester dünyeviliği ve insanoğluğunun hata payını,John da ilahi olanı insanın kusursuzluğunu yansıtsa da aslında her kusursuzluğun içinde bir zorlama ve kusurun olduğunu, her kusurun içinde de kusursuzluğun olabileceğini çok güzel işlemiş roman.
Örneğin, John Jane’i evlenmesi için zorlar sadece misyoner olarak kullanmayı diler ve bunu da din baskısıyla yapmaya çalışır, çünkü kendisi Cenneti vaat edendir. Diğer yandan ne kadar kusurlu da olsa Mr. Rochester’in seküler olan tutkusu, aşkı, sevgi boyutu kör ve sakat olmasına rağmen hala kucak açabilmesiyle kusursuzlaşır.
Mr. Rochester’ın esmer ve çirkin olması John’un da tam tersine uzun boylu yakışıklı olması yine kusurun içinde kusursuzluğu, kusursuzluğun içinde kusuru vurgulamak için farklı bir örnek.
Kısaca eser bir nevi günah çıkarma temalı olup bildungsroman (ahlaki ve psikolojik olgunlaşma) niteliğinde.
