Aleviliğin Kökleri - Abdal Musa'nın Sırrı
Erdoğan ÇınarSözler ve Alıntılar
Kuruluşundan o güne kadar Osmanlı Devleti varlığını Alevi zümrelerinden gördüğü himayeye borçluydu. Osmanlı, Alevilerin geniş desteği ve rehberliği ile küçük bir beylik iken kısa sürede genişleyerek büyük bir devlete dönüşmüştü. Çelebi Mehmet, Alevi zümrelerini karşısına almaktan çekindi, politik bir manevra ile Şeyh Bedrettin’in katlini hazırlayan fetvayı Amasya’da bulunan Danişmend Ocağı’na bağlı Mevlane Haydar adında bir Alevi soylusuna onaylattı.
“bir ulu Danişmend kişi, kınalı sakalını ilhamı ilahiye eğip, ‘Malı haramdır amma bunun kanı helaldir’ deyip halletti işi”
Her ağacın kurdu kendi özünden olur. Şeyh Bedrettin 1420 yılında bir ihanet fetvası ile Serez çarşısında asılarak idam edildi.
Sayfa 213Kitabı okudu
Pir Sultan Abdal
Pir Sultan’ım eydur, kalbimiz nurdur,
Erenler gözlüdür, inkarcı kördür
Gerçeğe giden yol kadimdir, birdir
Her tepe başında ayrı yol olmaz.
Turnalar semahı
Alevi ibadetinin esası ve bütünü olarak niteleyebileceğimiz Alevi Ayin-i Cem’ini görsel bir şölene döndüren, evrendeki en büyükten en küçüğe tüm nesnelerin sonsuz döngüsünü stilize eden Alevi semahlarının en çok bilineni Hermes’in ismi ile anılır. Turnalar semahı, adını ondan almıştır.
Aleviler Selçuklular ile ezeli düşmanları Bizans’a karşı güç birliği etmede hiç tereddüt göstermediler. 1071 Malazgirt Savaşı’nda Selçuklu Sultanı Alparslan, Anadolu’nun yerli halkı ile ittifak ederek Bizans karşısında büyük bir zafer kazandı.
Eski Çağın Luvileri ile günümüz Alevileri arasında -ilerleyen bölümlerde ele alınacak olan- şimdiye kadar fark edilmemiş ya da kasıtlı olarak gözlerden uzak tutulmuş kuvvetli tarihi bağlar gün yüzüne çıktıkça; ‘Alevi' sözcüğünün, küçük bir ses değişikliği ile Türkçe’ye uyarlanmış ‘Aluvi' kelimesinin ardılı olduğu bir ihtimal olmaktan uzaklaşarak kesinlik kazanır. Görünen odur ki; ‘Aluvi’ sözcüğü dört bin yıllık uzun ve oldukça sancılı bir yolculuktan sonra dilden dile geçerek ve çoğu zaman da köşe bucak saklanarak kendisini bugünkü Türkçe’ye taşırken pek değişmeden, hemen hemen aynı kalmayı başarmıştır.
Sayfa 52Kitabı okudu
Bana dört çocuk verdi, kendisi beşinci çocuğum oldu. Ben de onlara katıldım, hep beraber büyüdük...
Abdal Musa Dergâhı’nda yetişen ve Alevi sözlü geleneğinin yedi ulu ozanından biri sayılan, Abdal Musa’nın sevgili müridi Kaygusuz Abdal’ın ‘Nasihatname'sinde çok eskiden yaşanmış büyük sürgünün ve on dördüncü yüzyılda başlayan geri dönüşün yazılı tanıklığına rastlanılır.