Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Felsefe ve Bilimsel Kuramlar Arasındaki Tarihsel İlişki

Fizikte Felsefi Kavramlar 1

James T. Cushing

En Eski Fizikte Felsefi Kavramlar 1 Sözleri ve Alıntıları

En Eski Fizikte Felsefi Kavramlar 1 sözleri ve alıntılarını, en eski Fizikte Felsefi Kavramlar 1 kitap alıntılarını, etkileyici sözleri 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Her yerdeyiz... :D
...öncül koşul sağlandığında, sonucun onu izleyeceği ve sonuç oluşmamışsa öncülün sağlanmamış olacağıdır. Yani sonucun değilini alırsak, öncülün de değilini almalıyız. Verilen bir argümanın yapısal çözümlemesini kolaylaştırması için bir kısaltma ya da sembolik gösterim kullanacağız. Önceden olduğu gibi, p ve q iki önerme olsun ve ~p (p değil) ve ~q (q değil) de değillerini belirtsin. Son olarak, => sembolü ‘gerekir’ demek olsun. O halde ‘p ise q önermesini p => q diye de belirtebiliriz. Sonucu değilleme, öncülü de değillemeyi gerektirir mantık kuralı da basitçe ~q => ~p olur.
Planck’a göre bilim, deneyimlerimizin bilimsel bir dünya resmini yapabilmek ve bundan nesnelerin gerçek dünyası dediği, asla tamamen bilinemez, temel, metafiziksel gerçekliği anlayabilmek için fenomenolojik (ç.n. fenomenoloji: gerçekliğin, insan bilincinde algılandıkları ya da anlaşıldıkları halleriyle, eşyalardan ve olaylardan oluştuğu noktasına dayanan felsefe ya da araştırma yöntemi) dünyayı çalışır. Bu metafiziksel gerçek dünyaya, fenomenolojik dünya resmimizi geliştirdikçe yaklaşırız.
Reklam
Newton’un doğa felsefesine yaklaşımı sık sık Principia'nın sonunda yer alan Genel Scholium’daki (ya da açıklamalardaki) 'hypotheses non fingo'suyla (‘Ben hipotezler uydurmam (ya da yapar gibi görünmem)’) karakterize edilir: [Ben] hiç hipotez uydurmam; çünkü olaylardan çıkarılmayan her neyse hipotez diye adlandırılmalıdır ve hipotezlerin, metafiziksel ya da fiziksel olsun, anlaşılmaz nitelikli ya da mekaniksel olsun, deneysel felsefede yeri yoktur. Bu felsefede belirli önermeler olaylardan çıkarılır ve sonrasında tümevarımla genelleştirilirler. Nitekim cisimlerin delinmezliği, hareketliliği ve itkisel kuvveti ve hareket ve yerçekim yasaları böyle keşfedildi. ¹¹ ¹¹ Newton 1934, III. Kitap, Genel Scholium, 547. (BK 34 , 371) (M, 93)
Sayfa 144Kitabı okudu
John Donne'nın Kopenrikçi görüşten tırsması
"Dünyanın Bir Anatomisi" adlı şiiri, gelecekle ilgili bu huzursuzluk duygusunu ve bir kaybın ardından hissedilen üzüntüyü işler ve aktarır: ‘Yeni felsefe her şeyin belirsiz olduğunu söylüyor... Her şey paramparça, bütün tutarlılık gitmiş.’ ² Bu şair, ‘Hiç kimse, kendi bütünüyle, bir ada değildir; herkes kıtanın bir parçası, bütünün bir öğesidir’ ³ diye yazan yazarla aynı kişidir. ² A. J. Smith 1964, 276. ³ Donne 1959, Dindarlık 17, 108.
Sayfa 231Kitabı okudu
Şaşıran?
Günümüz okuyucusu Newton’un belki de simya ve eski kutsal kitaplara ilişkin metinler üzerine olan çalışmaları için Principia ve benzeri ‘saygıdeğer’ konularda olanlar kadar, hatta daha fazla, sözcük yazdığını öğrenince şaşırabilir. Newton, yıllık profesörlük seminerleri kapsamında 1670’de verdiği ilk seminerin konusu olarak optikteki araştırmalarını seçti ve 1672’de araştırma sonuçlarını Londra’daki Kraliyet Derneği’ne (Royal Society) yolladı. Derneğin kıdemli üyelerinden olan ve Newton’un bazı yorumlamalarını sorgulayan Robert Hooke (1635-1703) başta olmak üzere, kimileri dışında bu çalışma orada genel olarak iyi karşılandı. Newton sonradan Hooke ve diğerleriyle bir dizi uzayıp giden tartışmaya girişti. Sonra Newton, yaşamında daha sonraları da olacağı gibi, her türlü açık eleştiride aşırı sinirlendi. Sonuç olarak, yaklaşık 1678’den 1684’e değin kendi çalışmalarının inzivasına çekildi ve Hooke’un vazgeçmez bir düşmanı oldu. Herhangi bir şey yayınlamayı reddetti. Öyle görülüyor ki, Newton ilk sinir krizini o zaman yaşadı ve bu kendi kabuğuna çekilme sürecinde Hermesçi gelenek ve simyayla yoğun olarak ilgilenmeye başladı.
Sayfa 139Kitabı okudu
Bu kitap, daha öncesinde fiziğe giriş seviyesinde bir ders almış olan; fen, mühendislik, felsefe ve sosyal bilimler öğrencilerine, felsefenin fizikle olan ilişkisine ilgi duyan bilim insanlarına ve bilim felsefecilerine özellikle ilginç gelecektir. Ayrıca bilim felsefesi konusunda üniversite üçüncü/dördüncü sınıflarda okutulacak bir derste kaynak kitap olarak da kullanılabilir.
Reklam
Galilei'nin sivri dillini ve acımasızca hakaretlerini barındırır
Galilei’nin Başlıca İki Dünya Sistemi Üzerine Söyleşi’si yayınlandı. Galilei bunda, evrenin hem Ptolemaios hem de Kopernik modellerini sundu. Kopernik kuramını hiçbir yerde açıkça desteklemediği halde, verilen akıl yürütmeler öyledir ki; akıllı herhangi bir okuyucu, Galilei’nin bu kuramı doğru olarak kabul ettiğini kolaylıkla görebilir.
Şubat 1632Kitabı okudu
Newton’un Bilim Felsefesi
Newton, Principia'nın ilk basımındaki önsözünde, bununla büyük oranda tutarlı bir felsefi görünüm yansıtır: " Bu çalışmayı felsefenin [yani, kesin doğal bilimin] matematiksel ilkeleri olarak sunuyorum, çünkü felsefenin bütün sorumluluğu bundan oluşuyor gibi gözüküyor - hareket olaylarından doğanın kuvvetlerini incelemek ve sonra bu kuvvetlerden diğer olayları göstermek; birinci ve ikinci kitaplardaki genel önermeler bu amaca yöneltilmişlerdir. Üçüncü Kitap’ta dünyanın düzeninin ayrıntılı açıklamasında buna bir örnek veriyorum; çünkü, daha önceki kitaplarda matematiksel olarak gösterilen önermelerle, üçüncüde gök olaylarından cisimleri Güneş’e ve birkaç gezegene doğru yönelten kütle çekim kuvvetlerini çıkarıyorum. Sonra bu kuvvetlerden, yine matematiksel olan başka önermelerle, gezegenlerin, kuyruklu yıldızların, Ay’ın ve denizin hareketlerini çıkartıyorum."
Bütün bilim adamları, ne kadar az bulunur yetenekler bahşedilmiş olurlarsa olsunlar, eski inançları ve kuramları yıkarlarken bile kendilerinden öncekilerin çalışmalarının üzerine yapılar kurarlar. Yunan mitolojisinde Zeus’un başından tamamen erişkin olarak ortaya çıkan Athena’nın tersine, bilimde yeni kuramlar, tecrit içinde yaşayan birinin aklında son haliyle ortaya çıkmaz; çok daha büyük bir hareketin parçası olarak gelişirler.
24 öğeden 1 ile 15 arasındakiler gösteriliyor.