Devrim elbette halk kitlelerinin eseri, ama yığınların önüne düşüp yol gösterenler var: Aydınlar, örgütleyiciler, liderler...Onlarsız hareket başarıya ulaşamaz.
Fransız Devrimi, kökenleri bakımından, bir ulun tarihinin ürünü; doğurduğu sonuçlar ise, hem Fransa çapında, hem de dünya çapında. Ulusal, bir kadar da evrensel bir olay.
Tıpkı 1917 Ekim Devrimi gibi.
Ne getirdi Fransa'ya Devrim? Fransa içinde ve dışında, inatla sürdürdüğü kavga neydi? Ya geleceğe yolladığı mesaj? Şu kadarını söyleyelim: Fransız Devrimi;.ortaya çıktığı yıllarla sınırlı bir olay değil; klâsik bir burjuva devrimi de olsa, yapısındaki özelliklerin sonucu olarak, sonraki yıllara da taşıyor etkileri ve bütün bir çağdaş tarihi kaplıyor. Çağımızı tanımak, bir bakıma başta onu tanımakla mümkün; Aydınlanma hareketimizi iyi kavrayabilmekse, Fransız Devrimini yeterince anlamaktan geçiyor.
Devrimin kelimesinden bile korkulduğu, Aydınlanma hareketimize, onun fetihlerine, gericiliğin en hayasızca saldırılarda bulunduğu bir ortamda anıyoruz onu. Fransız Devrimine eğilmek, özgürlüğün, eşitliğin, laikliğin, giderek demokrasinin düşmanlarını daha iyi tanımamıza yardımcı olacak; onları alt etmenin kimi yolları hakkında da ışık tutacak bize.
Öylesine önemli bir konu bu. Okuyunuz göreceksiniz.
