Renee ailesinin isteğiyle bir savaş gezisiyle bugünkü tanımıyla mantık evliliği yapar. Yetersiz olarak gördüğü kocasını saygın bir insan haline getirir. Louise ise aşkın peşinde koşar. Bulur da. Ancak gençlik hayallerini yaşamak isterken gerçekten sevdiğinden pek de emin olamayız, Louise’nin. Bu iki arkadaşın mektuplaşmalarından öğrendiklerimiz hayat hikayelerine göre Balzac’ın biraz da Renee tarafını tuttuğunu söyleyebiliriz. Aşk güzeldir ancak anlık olanı değil , emek harcanmışı güzeldir. Balzac direkt bunu söylemese de kahramanlarının yaşadıkları bu gerçeği ifade eder gibidir.
Aşk konusunda ahkam kesecek değilim. Ancak klasik eserlerde özellikle dikkatimi çeken bir şey var. Hemen bütün eserlerde aşk ana tema. Ancak bu aşk sıradan, fakir insanların aşkı değil. Hep bir soylu, zengin kesimden birilerinin aşkları konu alınıyor. Aşıklardan biri fakir olsa da sonrasında hep büyük kazançlara ulaşıyor. Aşkı onların dilinden öğrenmeye mecbur bırakılıyoruz. Anna Karenina, Vadideki Zambak, Romeo ve Juliet… ve daha nicesi. Ve dönüp günümüze bakıyorum. Acaba aşkın gözü kördür de statü, mal, zenginlik, soyluluk ortamında mı kördür? Aşık olurken ön bilgilerle mi aşık oluyoruz? İnsan aslında basit yaratıklar, onları anlaşılmaz yapan yine kendisi. Oysa kendisine bir an dışarıdan bakabilse ulvi olarak gördüğü her şeyde bir bencillik tohumu bulacaktır.
