Marifet ve Hikmet
Muhyiddin İbn ArabiMarifet ve Hikmet Gönderileri
Marifet ve Hikmet kitaplarını, Marifet ve Hikmet sözleri ve alıntılarını, Marifet ve Hikmet yazarlarını, Marifet ve Hikmet yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
İnsan, yaptığı şeyler iyilik bile olsa, yaptığı her şeyin tamamının başkası tarafından bilinmesini istemez.
Çok iyi
Hz. Peygamber savaş dönüşünde, ailesinin yanına geceleyin gelmemiştir. Geceleyin ansızın, haber vermeden ailelerinin yanına girmesinler diye, sahabelerini bundan sakındırmıştır, olur ya hoşlanmayacakları çirkin bir durum görebilirler. Gizli şeylerin örtülü, saklı kalması için bir yere girerken izin istemek de bu babdandır. Çünkü o, herkesin anlatmak istemediği bir şeyleri (hünât) olduğunu biliyordu.
Söz hastalıklarından biri de, insanların hâllerini ve ne yaptıklarını sorup sual etmektir. Falan niçin geldi? Falan niçin gitti? gibi kendini ilgilendirmeyen şeyleri sormaktır.
Düşmanından bir kez sakın,
Dostundan bin kez sakın!
Çünkü dostluğunuz bozulursa şayet bir gün,
Sana nasıl zarar vereceğini çok iyi bilir dostun!
Demek ki, her hak sözü, her doğru sözü gelişi güzel söylemekle yükümlü değiliz. Buna, ne şeriat ne yasa ne de örf izin verir.
'Söz hastalıkları' için verdiği ilk örnek
Bir adam eşiyle yatakta baş başa yaptığı şeyleri açıklasa, onları başkalarına anlatsa, onlar da doğru şeylerdir, gerçektir; fakat onları başkalarına anlatmak günah-ı kebâir’dendir, yani büyük günahlardan birisidir.
Dolayısıyla, âlem ancak hayalde zuhur eder. Öyleyse, o kendi kendini tahayyül etmektedir. Buna göre, o O’dur; bir başka açıdan, o O değildir.
Demek ki, dünyada ve ahirette ve ikisi arasında, Allah’tan başka, yani Hakk’ın Zâtını kastediyorum, hiçbir oluş, hiçbir varlık (kevn), ne bir ruh ne bir nefis ne de herhangi bir şey, bir hâl üzere kalmaz, aksine bir suretten bir diğer surete daima ve ebediyyen değişime uğrar.
İşte, Hakk’ın Zâtı dışındaki (ma sivâ) her şey hızlı ya da yavaş bir değişim (istihâle) makamındadır. Bu nedenle, Hakk’ın Zâtı dışındaki her şey arada perde durumunda olan bir hayaldir ve yok olan, geçip giden bir gölgedir.