Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.37.31
Okulsuz Toplum
Ivan IllichOkulsuz Toplum Yorumları ve İncelemeleri
Okulsuz Toplum yorumları ve incelemelerini, Okulsuz Toplum kitabı hakkındaki okur görüşlerini , Okulsuz Toplum puanlarını 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Okulsuz Toplum | Ivan İllıch
Kitap okulların sadece belli ideolojileri empoze etmek üzerine temellenmiş, tek tip birey yetiştiren sisteme karşı çıkmaktadır. Bu sistemde yetişen bireylerin mutsuzluğu ve verimsizliği üzerine durulmuş. Bu sistem yerine yapan, beceri geliştiren, öğrenmeye aç ve öğrenmeyi öğrenme üzerine kurulu, yaşam boyu öğrenme
" Diplomalı ama yeterli eğitim alamamış işsizlere değil, kendini geliştirmiş ve gerçek anlamda kendi eğitebilmiş bireylere ihtiyacımız var. "
İvan bu kitabta okul kurumunun toplum üzerine olan etkilerini ele alınmaktadır, okumayı biraz ağır bir dille eleştirmektedir. Eğitim sistemine karşı çıkıyor, eleştiri yapıyor ve yapıcı çözümler ile yaptığı eleştirileri destekliyor. Okullar neye hizmet etmektedir, eğitim konusunda özgür müyüz soruları ile düşündürüyor. Kitabın yarısında okullaştırmanın zararlarından, sonrasında ise okullaştırma yerine kullanılabilecek yöntemler sunmaktadır. Kütüphanelerin, laboratuvarların, iş yerlerinin öğrenmek isteyen herkese açık olması gerektiğini söylemektedir. İvan'a göre günüküzdeki okullar eğitim açısından etkisiz ve bölücü bir nitelik taşımaktadır.
Modern Nemesis'in bir parçası, okul...
Ivan Illich'in bilinen en meşhur kitaplarından biri, Okulsuz Toplum.
Kitap ismi belki birçok yanılsamaya sebebiyet verebilir lâkin asıl muhayyile bu değildir.
Aslına bakılırsa okulsuz bir toplumun en büyük eleştirisi okulsuz bir dünya yaratmak amacı değildir. Illich'in düşünce sistematiğine bakıldığında endüstriyel bir topluma yönelttiği eleştirileri görüyoruz. Endüstriyel bir eleştiri geliştirir.
Okulsuz toplumun okullaştırmakla yükümlü olduğunu, her şeye okullaşmıs bir perspektifle bakmanın, eğitime bir çeşit değer olarak değil de hizmet, memuriyet anlayışıyla bakıldığının eleştirisini görüyoruz. Okullaşmıs bir toplumda birey değil kurumun ön plana çıktığını görüyoruz.
Illich okulda yaşanan tektipleşme dolayısıyla çocuğun hayal gücünün, yaratıcılığının da öldüğünü düşünmekte. Ona göre aslında okul yeni dünya düzeninin mabedi konumundadır.
Kısaca okulsuz toplum bir endüstriyel bir eleştiri kitabıdır. Asıl eleştiri okula değildir, okulun endüstriyel toplumda hayal gücümüzü bile okullaştırmasıdır.
Okurken yine fazlasıyla farkındalık hissettiren bir kitap oldu benim için. Toplum bilimle ilgilenen kişiler için elzem bir kitap olduğunu düşünüyorum. Hele de özellikle öğretmen ve öğretmen adaylarının muhakkak okuması gerektiği kanaatindeyim. Okuyacak olanlara şimdiden iyi okumalar..
Kurum adı altında ki tüm oluşumların; özellikle okulun; öğretmenlerin, öğrencilerin nasibini aldığı, ele aldığı konu bakımından nadir bulunan bir kitap.
Illıch'in bu kitapta anlatmak istediği okul dışında herhangi bir yerde örneğin evde eğitim, öğretim faaliyetlerinin sağlanması değil; her bireyin kendi öğrenme ortamını ve zamanını yaratması gerekliliğidir. Bu da radikal ve romantik bir pedagojik modele götürür bizi. Bu bağlamda açıklanan olgulara bakıldığında elbette kitapta desteklemediğim yerler oldu. Desteklememe sebebimse mantıksız veya tutarsız bulmam değil, kitabın yazıldığı dönemde yaşamıyor olmamdan ileri geliyor. Bence Illıch'ın olmasını istediği şey ya da çözüm önerileri günümüz şartları ve toplum yapısında uygulanabilir değildir. Kitabı okuyanların bunu göz önünde bulundurmalarını tavsiye ederim.
Eğitim içerisinde yer alan herkesin, özellikle öğretmen ve öğrencilerin incelemesi gereken bir kitap olduğunu düşünüyorum.
Tam olarak okulsuz bir toplum fikrini desteklemesem de hak vermemek elde değil. Tek tipleştirilmiş aynı yöne doğru koşturan bir kalabalık ancak insanı şaşırtabilir! Her şeyden önce eğitimin tanımından başlamak; İstendik davranış değişikliği!! Sonra belki okulların fiziki yapısına, müfredata, ben öğretmenim demese de hal ve hareketleri ile etrafa öğretmenim diye bağıranlara sıra gelir. Neden aynı olalım? Çünkü yönetilmek kolay, idare edilmesi kolay; ayrıca bu şekilde aptallaştırmak da kolay.
Çalışılacak ve düzeltilecek çok şey var.
Not: Kitabın çevirisi o kadar kötüydü ki, okurken kitabı düşünmek yerine bol bol çevirmeni düşünmekle geçirdim. Mesela "Varsıl" şahane bir icat!! Hatta bu çeviriyi okumaktan da buradaki incelemeleri okumanın daha çok faydası olacaktır.
Okullaştırma, eğitimle aynı anlama mı gelmektedir? Kesinlikle hayır. Herkes günbegün bir şeyler öğrenmektedir. Dürüst olmak gerekirse, çoğumuz, yaşamımızda okullaşmanın doğrudan ve derin bir etkiden son derece yoksun olduğunu görürüz. Bu durumda iki soru ortaya çıkmaktadır: Her toplumda okullaşmaya bu derece büyük bir önem ve prestij kazandıran nedir? Eğitimin işlevi bir şüphe içeriyorsa, okullaşma gerçekte ne anlama gelmektedir?
Ivan Illıch, bu eserinde okulun, statükonun korunmasına vesile olan araçlardan biri olduğundan dolayı bu prestije sahip olduğu yolundaki tezini kanıtlamaya çalışmaktadır. Ona göre günümüzdeki okullar eğitim açısından etkisiz olduğu kadar, bölücü bir nitelik de taşımaktadır.
değerlendirmelerim
Değerlendirmeme başlamadan evvel yazarın fikir ve önerilerinin bir kısmına katılmakla beraber pek çok konuda zıt görüşlere sahip olduğumuzu belirtmek isterim. Hangi kısımlara katıldığımı, hangi kısımlarda yazarı eksik veya hatalı gördüğümü bu konu başlığı altında kısaca belirteceğim. Bunu yaparken kitabın konulara değiniş sırasını mümkün olduğunca
Ivan Illich endüstriyel toplumu en esaslı eleştiren düşünürlerin başında geliyor. Okulsuz toplum kitabında okulun aslında hangi amaçlara yönelik kullanıldığını, aslında neden olmaması gerektiğini bazı başlıklar altında anlatmış. Illich okulu bir sektör olarak, belli kesimlerin bazı çıkarlarını koruyan bir dünya olarak resmetmiş. Okulu adeta statükonun korunması için ortaya koyulmuş bir sistemler bütünü ya da bir araç olarak değerlendirmiş.
Illich okulların faydasız olduğunu değil okulların bizzat zarar olduğunu söylüyor. Bunu da şöyle açıklıyor: Okulun belli bir müfredatı var. Bu müfredat doğrultusunda okulların belli, sabit bir eğitim vermesi gerekiyor. Ama öğrencilerin ilgileri, ihtiyaçları yetenekleri vardır. Bu müfredat doğrultusunda gidildiği için bu çocukların yetenekleri, ilgileri öğrenmek istedikleri tamamen yok sayılır diyor. Çocuğun bir yeteneği varsa bunu gerçekleştirilmesine yönelik okul bir engel olur diyor.
Kitaptan yaptığım çıkarımlar doğrultusunda okul kurumunun kaldırılmasındansa ezberci sistemin yok olması gerektiğini düşünüyorum. Çocuklarımıza dayatılarak, belli deneyimlerden mahrum bırakılarak, kısıtlanarak verilen bir eğitim yerine yine okulda; çocuklarımızın ilgilerine, yeteneklerine, meraklarına göre daha çok deneyimlemelerini sağlayarak, hareket alanlarını kısıtlanmadan, daha özgür, daha pozitif bir yaklaşımla hayatın içinde bir eğitim verilirse çağımıza çok daha gerçekçi bir çözüm getireceğimize inanıyorum.
Oluşturulan düzendeki (!) okullara bir eleştiri getirmiştir. Ütopik bir düşünce de olsa, olması gereken bir sosyolojik konudur aslında. Kitapta bahsedilen konular tamamıyla günümüzde uygulanması gereken yaklaşımlardır.
"Öğrencilerin hepsi sadece eğitim fabrikasının bir ürünü olan tüketicilerin bulunduğu ortamlarda mutlu olmak için akademik bir sürece dâhil edilmektedirler (s.51.)"
Kitap da katıldığım noktalar olduğu gibi katılmadığım bir çok nokta da oldu.
Öncelikle fakir ve zengin öğrenci durumu. Fakir öğrencilerin ne yaparlarsa yapsınlar çok nadir