Şahbaba -Murat Bardakçı (679 sayfa)
Murat Bardakçı, Sultan 2. Mahmud'un vefatından son padişah Vahdeddin 'in ölümü ve defnine kadar olan zamanı;hatıraları ,resmi yazışmaları ve aile efradının hatıralarını kaynak alan bir kitap ortaya koymuş.Kitapta olabildiğince objektif kalmaya çalışan yazarın kitabı bittiğinde sadece bu kitap üzerinden şahsımda şu çıkarımlara neden olmuştur:
Sultan Vahdeddin çok büyük hatalar yapmıştır; bunlardan birincisi damadı Ferit paşaya güvenmesi ve siyasi olarak onun gölgesinde kalmasıdır.Zaten kendisi de hükümdar olmayı hiç istememiş; naif ve sanatkar ruhuna bu mesuliyetin fazla olduğunu görmüştür.
İkinci olarak ta atalarının yıllardır süregelen " İngilizlere dost ,Fransızlara yakın" politikasını başta isteyerek sonradan ise mecbur olarak benimsemesidir.
Sultan Vahdettin ile Atatürk arasında gizli yarenlik ; yıllar geçtikçe yolların ayrılamsına hatta iplerin kopmasına rağmen Sultan 'ın ölümüne kadar, dahi öldükten sonra devam etmiştir.
"Ulusun kurtuluşu için Vahdettin 'in yıldızına kıran girdi, Atatürk 'ün yıldızı ise parladı".
Vahdettin siyasi anlamda çok yanlışı olan bir devlet adamıydı.Fakat yapılan bu yanlışlar onu hain yapmak için yeterli miydi? Bu çalışmanın son padişah hakkındaki intibayı düşündürecek belkide değiştirebilecek bir eser olduğunu düşünüyorum.
Bol notlu ,iyi okumalar.
Kitap içerisinde çok fazla belge barındırıyor. Bu zamana kadar bu belgeleri karşı belgeyle çürütene de rast gelmedim. Ama bunlar bir kenara Murat Bardakçı dendiğinde asıl önemli olan gerçek hanedan mensuplarıyla olan sohbet ve ilişkisidir. Bu kitabı Vahideddin ile alakalı yazılmış diğer kitaplardan öne geçiren husus yazarın pozitif ya da negatif subjektif yorumlarını bile kaynağından edinmiş olmasıdır.
Okuduğum onca tarih kitabı arasında, her bilginin kaynağının belirtildiği bu kadar şeffaf bir kitap okuduğumu hatirlamiyorum. Ayrıca Sultan VI. Mehmet Vahideddin hakkında gerçek bilgilere ulaşmak için Sanremo dahil hanedan üyelerinin yaşadığı yerlere giderek oralarin arşivlerini tarayan, oradaki esnafin bilgisine dahi başvuran ve yıllarını harcayarak bu eseri bize kazandıran sayin Murat Bardakçı'ya teşekkür ediyorum. "Nutuk" ile birlikte okunduğunda 1918-1923 yılları her iki cepheden (Anadolu-İstanbul) gerçek bilgilerle öğrenilebilir.
Kitap belgeli birçok bilgiyi içeriyor. Vahdettin o kadar da kötü biri değilmiş dedirtirken, bilinçsiz okumalarda da Atatürk'e karşı olumsuz düşünceler oluşturabilir. Dönemin şartlarını düşünerek bilinçli okunmalı. Özetle içerdiği bilgiler bakımından okunması gereken bir kitap.
Kaynak özelliğinde, Sultan Vahidettin´i, yakın çevresini ve o dönem ülke gerçeklerini belgeler eşliğinde ortaya koyan eser, tarih kitabı olmasına, bilimsel yönü ağır basmasına rağmen, akıcı bir roman tadında kendini okutmayı başarıyor. Bu tür okumaların kişisel ve toplumsal hafıza ve kültürümüze olumlu, yapıcı ve kalıcı etkileri olduğu kanaatindeyiz. Arşiviniz ve kütüphaneniz zenginleşsin, değer kazansın.
