Saptırılmış Vasiyetler
Milan KunderaÖne Çıkan Saptırılmış Vasiyetler Gönderileri
Öne Çıkan Saptırılmış Vasiyetler kitaplarını, öne çıkan Saptırılmış Vasiyetler sözleri ve alıntılarını, öne çıkan Saptırılmış Vasiyetler yazarlarını, öne çıkan Saptırılmış Vasiyetler yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Fransa’da, Carlos Fuentes’in Terra Nostra’sını okurken ilk kez başkalarına bağlı olduğumu duyumsadım. Nasıl oluyor da, bir başka anakaradan, güzergahıyla, kültürüyle benden uzak biri, bir romana değişik tarihsel zamanları birlikte yerleştirmek gibi bir estetik saplantıya, şimdiye kadar yalnızca bana ait olduğunu safça düşündüğüm bir kaygıya kaptırabiliyordu?
XVI. yüzyılın nice insan yakan ideolojik polisi olan Sorbonne’lu din bilimcilerin, Rabelais’yi kaçmak ve gizlenmek zorunda bırakarak onun hayatını cehenneme çevirmeleri şaşırtmıyor beni. Beni daha çok şaşırtan, ama hayranlığımı kazanan başka bir şey var: Örneğin Kardinal du Bellay gibi, Kardinal Odet gibi, Fransa Kralı I.François gibi dönemin güçlü insanların onu korumaları. Bu insanlar ilkeleri mi savunmak istediler? İnsan haklarını mı? Davranışlarının nedeni daha iyi bir şeydi; edebiyatı ve sanatı seviyorlardı.
Şeytan Ayetleri
Tarihte benzersiz bir durum: Rushdie, köken olarak, büyük bir bölümü hala modern çağ öncesi dönemi yaşamakta olan müslüman topluma ait bir insandır. Kitabını modern çağda ve daha doğrusu modern çağın son döneminde Avrupa’da yazıyor.
İran tarzı islam o sırada nasıl dinsel ılımlılıktan uzaklaşarak savaşçı teokrasiye geçiyorduysa, roman tarihi de Rushdie ile, Thomas Mann’ın kibar ve öğretmence gülüşünden Rabelais’ci mizahın yeniden keşfedilen kaynağına başvuran sınırsız imgeleme geçiyordu. Aşırıya kayan antitezler birbirleriyle çarpıştılar.
Bu bakış açısına göre, Rushdie’nin mahkum edilişi yalnızca bir rastlantı, bir delilik gibi değil, ama iki çağ arasındaki çok derin bir çatışma olarak görünüyor: Teokrasi, modern çağa çatıyor ve onun en tipik bulgusu olan romanı hedef alıyor. Çünkü Rushdie, küfür işlemedi. İslama saldırmadı. Bir roman yazdı. Ama bu, teokratik düşünce için, bir saldırıdan da kötüdür: Bir dine saldırılırsa (bir kalem tartışmasıyla, bir küfürle, bir sapkın düşünceyle), tapınağın bekçileri kendi alanlarında, kendi dilleriyle dini kolayca savunabilirler; ama onlar için roman bir başka gezegendir; bir başka ontolojiye dayanan bir başka evrendir; biricik gerçekliğin güçsüz olduğu ve hınzırca gizemin bütün doğruları bilmeceye dönüştürdüğü bir cehennemdir.