Servet-i Fünun Şiir Estetiği
Hasan AkaySözler ve Alıntılar
Yani şair, çağlarüstüdür; küresel bir kahramandır; âlemleri durmaksızın dolaşan evrensel bir gezgindir; tehlikelerden, uçurumlardan, iniş çıkışlardan asla korkmayan bir adamdır. Ruhu, inleyen ruhların saklı suskunluğunu dinler. Toprak
semavi bir nida bırakır gözlerinin önünde...
Sanat herkese hitap eder. Kimisine haykırmak, Kimisine müphem fısıldamak suretiyle. Ve bırakınız söylesin temmuz güneşi ve deniz vüs'ati gibi!
Cenap Şahabettin
Cenab'a göre: Güzel bir edebî eser mutlaka hayat damarlarını heyecanlandırır. Bu hayati heyecân okuyucuda bir hususi zevk meydana getirir. İşte o hususi zevkin derecesine göre “Falan eser filan eserden daha güzel" deriz. Bir edebî hissedişin latif tesiri içinde bulunan okuyucu “şu eser bu eserden daha güzel” hükmünü verirken tercih ettiği eserin faydasını hatırından geçiremez.
Gözünüzü fazla açmağa gelmez; zira kuyusundan karşımıza çıkacak hakikat hiç de ressamların ve heykeltraşların tasvir ettikleri gibi kusursuz bir kadın güzeli değildir. Buna telmîhen büyük Hâmid, 'Hep
iğbirârdır yüzü gülmez hakikatin' demişti. Benim kanaatime göre edebiyatta her güzellik bir hakîkattır ve ancak çirkine yalan diyebiliriz. Kendi hesabıma ben bir şiir okurken sidk ve kizb meselesini
hiç hesaba katmam.”
Sayfa 414Kitabı okudu
Filhakika şiir ne kadar tabiî olursa o kadar güzel olur.
| Recaizade Mahmut Ekrem
Divan şairlerimiz... her duyguda zirve bir söyleyiş
Mehmet Celal'in şair tipi eskilerden bir divan şairinin takdim ettiği şu hayale (hayalî tipe) oldukça yakındır: “Hasretinden o kadar inceldim ve ıslandım ki ey sevgili, kirpiklerine as da kurut beni!" Mehmed Celâl’in şairi de o kadar ince ve ıslak! Sanki kirpiklerinde denizler var!
Şiir had kabul etmez. Zerrâttan şümûsa kadar her güzel şey şiirdir.
Recaizade Mahmut Ekrem
Sayfa 345Kitabı okudu