Kitap iki hikayeden oluşuyor. İlki taşrada bir seçimi konu ediyor. Ne yazık ki Balzac'ın tamamlayamadan bıraktığı bir eser. Sadece 161 sayfa ve tam olaydaki gelişmeler başlamak üzereyken bitiyor.
İkinci hikaye bürokrasiyi ve mumuriyeti anlatıyor. Kahramanımız bir bakanlıkta müdürlük yapıyor. İşleri nasıl düzeltebilir, masrafları nasıl azaltabiliriz diye kafa yormuş ve kafasında bayağı bir reformlar geliştirmiş adam. Onun çalıştığı binda iki müdüriyet daha var. Bu üç müdüriyetin başının vefaati üç
müdür için de terfi yolunu açıyor. Reform işleri arasında kahramanımız bir de terfi işiyle uğraşmak zorunda kalıyor. Yapmak istediği reformları üstlerindeki bakana ulaştırsa, terfisi garanti mi olur? Terfi yolu açılması demek, entrikaların başlaması demek, sahne arkasında itişme ve kakışmaların başlaması, birbirinin kuyusunu kazmak demek. Eşlerin bile lakayt kalmadığı, elinden geleni yapmaktan çekinmediği, hatta cinsiyetlerini kullandığı ve yetkili kişilerle sevgili olma ihtimallerinin bile gündeme geldiği bir ortam.
Bu ortamda Balzac bize memuriyeti, bürokrasiyi ve memur tiplerini anlatmaya çalışmış ve gayet de başarılı. Ama eseri ilk yarım hikayeden ve beni bir türlü içine çekemeyen ikinci hikayeden dolayı yalnızca Balzac hayranlarına tavsiye edebileceğim.
