d
Deneme İnceleme Psikoloji
Sanat, öylesi bir içsel güçtür ki, insanı kuşatır ve onu kendine araç durumuna sokar. Sanatçı, sanatını kendi amaçları için, kendi özgür istemince kullanamaz ama sanatın amaçları için kendini ona kullandırır.
Bir insan olarak duyguları, istekleri ve kişisel amaçları vardır, ama bir sanatçı olarak, daha yüksek anlamdaki 'biri'dir -kollektif kişi'dir ve insanlığın bilinçdışı tinsel yaşamının aracısı ve küçük bir parçasıdır. Uğraşı kimi kez öylesi ağır bir yük durumuna gelir ki, mutluluğu için -ve sıradan bir insanın yaşamı için vazgeçilmez olan pek çok şeyi bu uğurda feda eder.?
E-KitapKitabı okudu
Ulysses üzerine.
Yediyüzotuzbeş sayfada, açık seçik bir yineleniş yok, uzun acılar çeken okurun durup dinlenebileceği tek bir kutsal ada bulunmuyor; aşıp geldiği yolları doygunlukla düşünebileceği, anılarıyla keyifleneceği yüz ya da daha az sayfalık soluklanabileceği bir yeri yok. Noktalanabilecek bir sıradan yer bulunsaydı, umulmadık biryerlere, yeniden kayıp da düşülmeyecek. Ama hayır. Acımasız akış, duraksızca yuvarlanıp gider. Hızı ve kıvamı son kırk sayfada, öylesi artar ki, noktalama işaretlerini bile silip süpürür. Öylesi dayanılmazdır ki tümceler, boğucu boşluğu patlama noktasına ulaştırır. Bu tümüyle umutsuz boşluk duygusu, etkin içeriğidir tüm kitabın.
E-KitapKitabı okudu
Ulysses ile ilgili en umut kırıcı durum, binlerce peçenin ardında gizli hiçbir şeyin bulunmamasıdır; ne dünyaya döner yüzünü o, ne de tinsel olana, ama kozmik uzaydan bakan ayın soğukluğunca, varoluşun ve çürümenin güldürüsünü ve kendi döngüsünü izlemeye bırakır.
Görüşleri doğru ve tutarlı olan bir amcam vardır. Bir gün caddede birlikte yürürken, beni durdurup şunu sordu: "Zebanilerin ruhlara cehennemde nasıl işkence çektirdiklerini bilir misin?" Ben "Hayır" deyince de: "Onları beklemede bırakır." sözüyle yürüyüşünü sürdürmüştü. "Ulysses"de saban sürmekte olduğum ilk günlerimdeydim, bu görüş dikkatimi çekmişti. Her bir tümce, gerçekleştirilememiş bir beklentiyi ayaklandırmaktaydı, sonuçta tümüyle bir geri çekilişin dışında hiçbir umudun kalmadığı noktaya vanıyordunuz, üzerinize çöken dehşet, tam amaçlanan o noktaya ulaştığınızın kanıtı oluyordu.
Ulysses ÜzerineKitabı okudu
Güzellik ve anlam ölçütlerinin yokedilişiyle, Ulysses harikalar yaratır. Kanıksanmış duygularımızı aşağılar, anlayış ve hoşnutluk umutlarımızı düşkırıklığına uğratır, tüm bileşimlere (sentez) burnunu sokar. Bileşim ya da biçim üzerine herhangi bir belirtiden kuşkulanmamız bile kötü niyetlilik olur çünkü, Ulysses'de çağdışı bir eğilim belirtisi görmek, koskoca bir estetik kusur göstermekle eşdeğer olurdu. Ulysses üzerine ortaya atacağımız her türden kötü niyetli düşünü, söz, onun olağandışı niteliğine tanıklık eder, çünkü bu fesatlığımız, tanrısal nedenlerle bizden gizlenmiş olanları görmek istemeyen çağdışı insana duyduğumuz yerinme duygusundan kaynaklanmaktadır.
Sayfa 36 - Ulysses ÜzerineKitabı okudu
Uyuya kalmış okurken :d
Yediyüzotuzbeş sayfa tutan bu yayımlanmış yapıt; yazısız, boş yapraklardan öte bir anlam içermeyen hiçliği kapsamakta. Okur, okur, okursunuz ve okuduğunuzdan birşeyler anladığınızı savlarsınız. Arada bir, bir tümcede hava boşluğuna düşseniz de, boyun eğişin kendine özgü bir özelliği, sizi herşeye alışılabilinen düzeye getirir bir kez daha. Böylece ben, bu düşünceler ve yüreğimde büyüyen umutsuzlukla kitabı okumaktayken, 135. sayfaya dek iki kez uyuklamış olduğumu ayırt ettim.
Ulysses ÜzerineKitabı okudu
Hayatımızda neyin eksik olduğunu bilemeyebiliriz ama bir şeyin eksik, noksan, erişilmez olması deneyimini biliriz.
Sayfa 39 - Metis yayıncılık Kasım 2018Kitabı okudu
bizler kendi kendine yetmeye ve kendinden memnun olmaya meyleden ama başkalarının varlığına bağımlı olduğumuzu kabul etmeye zorlanmış varlıklarız.
Sayfa 112 - Metis yayıncılık Kasım 2018Kitabı okudu
Jung'a göre, sanatın yaratım süreci, ilkörnek imgenin bilinçdışında eyleme geçmesi ve bu imgenin özenle işlenip, tamamlanmış bir çalışma olarak biçimlendirilmesiyle ortaya çıkmakta. Ona biçim veren sanatçı, onu varolan dile çevirmekle yaşamın en derin kaynaklarına uzanma olanağı kazandırmakta bizlere... Sanat böylelikle çağın ruhunu sürekli olarak eğitmekte, en büyük yokluğu olan biçemleri uyandırmaktadır.
E-KitapKitabı okudu
Varsayıyoruz ki, incelemeye aldığımız sanat uğraşı simgesel olduğu denli kaynağını sanatçının, örneğin şairin, kişisel bilinçdışından değil, insanlığın ortak mirası olan bilinçdışı mitolojik alandan almakta. Bunu, kişisel bilinçdışından ayırt etmek için, 'kolektif bilinçdışı' diye adlandırıyorum. Açıklık adına, sanatsal yaratının bir tarzının 'psikolojik', bir öteki yanının da 'mistik' olarak tanımlanmasını istiyorum.
E-KitapKitabı okudu