''Kemter-i naçizden kemter tutanlar kendini
Katreyi derya edip deryayı umman eylediler''
Şeyhülislâm Yahyâ
“Naçiz katreden kendini aşağı tutanlar, katreyi derya edip deryayı ummân eyleyenlerdir.”
Meyl eyleme ol yâre ki ağyâr eli değmiş
Efsürde olan gülde letâfet bulunur mu?
(Şeyhülislam Yahyâ)
Bülbüller öter güller açar şâd gönül yok
Hîç böyleliğin görmemişiz fasl-ı bahârın
| Şeyhülislâm Yahya
“Bahr isen de katre-i nâ-çîz göster kendini,
Gönlüne gir ey gönül ol goncanın şeb- nem gibi.”
“Sen deniz kadar büyük bile olsan
kendini aciz bir damla gibi göster.
Ey gönül!
Böylelikle henüz açmamış bir gül olan sevgilinin gönlüne bir çiy tanesi gibi gir.
Çünkü goncanın gönlüne yalnızca çiy tanesi girebilir.”
Şeyhülislam Yahya Efendi
Hudâ kerîmdir elbette eylemez mahrûm
Murâdına erişür her kişi Hudâ diyerek
Şeyhülislam Yahya Efendi
Olur mı bir gün aceb fasl-ı nev-bahâr-ı ferah,
Eser mi gülşen-i hâtırda rûzigâr-ı ferah . AÇIKLAMA :
Acaba bir gün ferah baharının zamanı gelir mi? ( Acaba ) hatır gülşeninde ferah rüzgârı eser mi?
"Görmeziz bir dil ki tûtî gibi güftâr eyleye..
Söyledir mi yok cihânda bilmezin söyler mi yok.."
~ Şeyhülislâm Yahyâ ~
"Aşinâ olmasa bir kulzüm-i zehhâra sadef
Mâlik olur mu idi lü’lü-i şehvâra sadef''
Şeyhülislâm Yahyâ
Sedef coşkun dalgalı bir denize aşina olmazsa büyük bir inciyi ortaya çıkaramaz.'