Cengiz Aytmatov, bu eserinde birkaç temayı birbirine entegreli bir şekilde işlemiştir. Bunlardan birincisi eski zamanlardan günümüze kadar gelen ve halen çeşitli yörelerde devam eden töre kanunudur. Ele alınan ''töre kanunu'' birbirine bağlı iki aile ve Cemile üzerinden romanın başlangıcında aynı zamanda da sonunda harikulade dil ve üslup anlayışıyla okuyuculara sunulmuştur. Eserdeki bir diğer tema ise ''aşk''tır. Bunun için romanı okuyanların bu eseri '' büyük bir aşk hikayesi'' olarak nitelendirmesi tabiidir. Bu konu üzerine birkaç kelam da ben ifade edeceğim. Süregelen zaman zarfı içerisinde aşkın, sevginin tanımını Hayati İnanç'ın da ifade ettiği üzere tek bir cümle üzerinden açıklamaya çalışırım. O tanımlama da şu şekildedir: '' Rağmen sevmek.'' Yani her şeye rağmen sevmek, sevdiği insandan vazgeçmemektir. Tam olarak Cemile'nin Danyar'a, Danyar'ın Cemile'ye olan aşkı bu şekildedir. Ancak kalıplaşmış kültürel kodlarımız sebebiyle cihan üzerinde birbirini sevmeyen ve zaruri bir şekilde evli olan insan sayısı yadsınamayacak derecededir. Bu düşüncelerin ışığında gerek Cemile'yi gerekse Danyar'ı '' kendi olabildikleri'' için ve her şeye rağmen birbirlerine karşı duydukları sevginin peşinden gittikleri için ikisini de ''nümune-i imtisal'' olarak tanımlamak istiyorum. Çünkü kültürün getirdiği birtakım düşünce sistemini yıkmayı başarmışlardır. Son olarak bu düşüncelerimi romanın son satılarında geçen bir cümle süslemek istiyorum: '' Git Cemile, git! Hiç pişman olma, sen mutluğunu en sarp yollarda yürüyerek buldun!...''
