Celîlê Celîl

1880 Kürt Ayaklanması yazarı
Yazar
8.8/10
11 Kişi
95
Okunma
20
Beğeni
2.018
Görüntülenme

Hakkında

Sovyet Kürdü tarihçi, yazar ve Kürdolog. Erivan'da doğdu. Erivan Üniversitesi ve Leningrad Oryantel Üniversitesi'nde okudu. Tezini 19. yüzyıl Kürt isyanları ile bitirdi. Doktorasını 1963 yılında aldı ve 1963-1993 yılları arası Bilimler Akademi'sinde çalıştı. Filolog Ordîxanê Celîl'in kardeşidir. Sovyetler Birliği'nin dağilmasından sonra Viyana Üniversitesi'nde ders verdi. Şu an Viyana Üniversitesi Bilimler Akademisi'nde öğretim görevlisidir.
Tam adı:
Celile Celil
Unvan:
Yazar, Tarihçi, Kürdolog
Doğum:
Ermenistan, Erivan, 26 Kasım 1936

Okurlar

20 okur beğendi.
95 okur okudu.
2 okur okuyor.
39 okur okuyacak.
Reklam

Sözler ve Alıntılar

Tümünü Gör
Soran Beyliği ve Botan Beyliği
Merkezi idarenin otoritesini tanımayan otonom ve yarı otonom Kürt beylikleri kendi aralarında savaşmakla meşgullerdi. Bu savaşlarda bazı beylikler, Osmanlı İmparatorluğu otoritesine yönelerek imparatorluğun bölgedeki gücünü kırmayı isteyecek kadar güçlendiler. İmparatorluğa karşı savaşan beyliklerden biri merkezi Rewandûz olan Muhammed Bey önderliğindeki Soran Beyliği, diğeri ise merkezi Cizre’de bulunan Bedirxan Bey önderliğindeki Botan Beyliği idi.
Biscolata:))
Kürtlerin çoğu boylu boslu, geniş omuzlu ve ince bellidirler. Sima ve tenleri kusursuzdur. Hatta çoğu güleryüzlü ve cana yakındır.
Reklam
Li yan e, li yan e, Erdê be'rîyê erdekî rastî dûzî bêpîvan e, Hezar hev sid malê gêsî şarge û kemînê xwe lê vedane, Ecil Biraîm xudanê zirî, milûkê wan e, Hafarê Gêsî beyreqdarê wan e, Di nava xwe da danîne Qurana ezîmşan e, Gazî kirine feqî û du melan e, Mektûbekê nivîsandine bi qasî cerîdan e, Soz û qewl û qirarê giran bi hev re dane, Şandine dû hezar pên sid suwarê gêsan e, Temamê wa suwara xort in, kil û kildanê dergîstîyê wana li berîkê wan e, Va suwara heçî ku hat mor û mazbeta xwe li vê mektuba hanê didane.
“Rindwan, ilçenin merkeziydi ve pazarı vardı. 800 civarında derme çatma evin bulunduğu Rindwan, büyük ırmağın kıyısına kuruluydu. Irmak 5-6 kilometre ötede Diyarbakır’dan gelen Dicle nehri ile birleşiyordu. Rindwan’da yüz Ermeni hane, 40-50 Yakubi ve Kıldani hane ikamet etmekteydi. Geriye kalan hanelerin tümü Yezidi Kürtlere aitti.”
Bu olaylardan birkaç yıl sonra, X. Abovyan, Siirt’ten Kafkasya’ya gelen bir halk ozanı ile konuşmuş. Bu halk ozanı Mîrza Ağa ile birlikte kahramanca savaşan Keşiş Poğos adına halk arasında şarkılar söylendiğini rivayet etmiş. Büyük Ermeni düşünür bu şarkıyı derlemiş ve çevirisi ile birlikte “Yezidi” adlı makalesinin sonuna eklemiştir. Birkaç yıl sonra 1852 yılında, Folklor Bilimci Poğos Tovmasyan, Muş’ta, Surp Arakelos Kilisesi’nin keşişi ve aslen Sason’un Kacarans köyünden olan yaşlı Simon’un ağzından Mîrza Ağa ve Keşiş Polo’nun (Keşiş Poğos) Osmanlılara karşı direnişini anlatan savaşı kaleme almış. Daha sonra tanınmış Ermeni folklor derlemecisi G. Srvanstyants, Simon’un yazdıklarını “Hinots Yev Norots” adlı derlemesine almış.26 1869 yılında, Şam’da, Alman Doğubilimci Eugen Prim ve Albert Sosin, Mîrza Ağa hakkında söylenmiş birçok sözlü, Asuri edebiyat örneklerini Ozan Cano’dan derleyip “Ozê ve Emşê” adıyla yayımladılar. Ermenistan’a göç eden Yezidiler arasında, Mîrza Ağa, Şeyh Mirzo, Miçoyê Şeyh İsa ve diğer Yezidi ileri gelenleri hakkında sık sık şarkılar söylenir ve anılar anlatılırdı. Bu anlatı ve şarkılar sözlü tarihin birer belgesidir.
Sêxiştîyên Kurmancî Xorasan Sêxiştî hene wisa jî li ser şerê di navbera Rûsan û eşîren Kurdên Xorasanê. "Uris hatiye nav kwîna ne Ekişînin ew bîna ne Zîwe-zîwê wan jina ne" Di nava gelî da hîn distrên stranên li ser Xanê Kelmêşî; li ser Serdar Êwez Xanê Celalî; Ceco-Xan û yên mayîn. Şerê Xanê Kelmêşî, li hemberi leşkerên şah bûye.
Binefşa Narîn ... Xulama berê xwe da mal, Cembelî berê xwe da ser kanîêo, Bala xwe da, konekî erebî vegirtîye ser kanîêo, Qîzek e li binê kon, diçe û tê li alê malêo, Binefşa Narîn gava bala xwe daêo, Suwarek ji wir ve tê, bi heft dila dilê wê dibêo. Cembelî tê derê konêo, Ba dike: -Qîzê, dilê min dibêo, Ji min re bêje, ev konê han konê kêo? Ez heme Cembelî kurê mîrê Hekarîya, Ew kî ye ji malê xwe têr, ji canê xwe şêr, Hatîye danîye di aqarê mi de, li ser vê kanîêo? ...
Destanên Me
Destanên Me
Reklam
Kürt Tarihi & Politika
(Değerli arkadaşlar, okuduğum kitaplardan faydalı ve okunmaya değer bulduklarımı konularına göre ayırarak seriler halinde sizinle paylaşmak istedim. Kitapların değerlendirmesi tamamen kendi fikrime göredir, katı sağlamak isteyen olursa bana iletebilir; zira eklerken atladığım, görmediğim veya henüz okumadığım güzel kitaplar olabilir. İyi okumalar dilerim!)
Osmanlı İran Rus Savaşlarında Kürtler
Osmanlı İran Rus Savaşlarında Kürtler
Kürt Meselesi ve Türkiye - İran ilişkileri
Kürt Meselesi ve Türkiye - İran ilişkileri
Politikanın Kürtçesi
Politikanın Kürtçesi
(#27659359)
Aşiret ve İsyan
Aşiret ve İsyan
Kürtler
Kürtler
Hamal Kürt
Hamal Kürt
1880 Kürt Ayaklanması
1880 Kürt Ayaklanması

Yorumlar ve İncelemeler

Tümünü Gör
168 syf.
·
Puan vermedi
·
7 saatte okudu
Celilé Celil bu çalışmasında Kürt aydınlanmasının doğuş ve gelişiminin ilk dönemini ve Kürt milli hareketinin ideolojsini incelemektedir. İlk Kürt örğütleri olan "Kürt Teavün ve Terakki Cemiyeti", "Hévi" ve "Gehandinî" ile yayın organları "Kürdistan", "Kurd" ve "Rojî Kur"un faaliyetleri üzerinde duruyor. 19. yüzyıl sonu-20. yüzyıl başındaki Kürt hareketinin ünlü temsilcisi Abdurezak Bedirhan'ın faaliyetlerinin ele alındığı kitapta; zengin arşiv kaynaklarından, Sovyet ve yabancı yazarların çalışmalarından, büyük ölçüde Kürtçe ve Ermenice olarak çıkan basın ve yayın organlarından yararlanılıyor.Akademik güzel bir kitap ...
Kürt Aydınlanması
Kürt AydınlanmasıCelîlê Celîl · Avesta Yayınları · 201316 okunma
168 syf.
8/10 puan verdi
·
3 günde okudu
Kitap, temelde Kürt ulusal hareketinin başlangıç döneminden 20. Yüzyıl başına kadar olan zamandaki sosyopolitik olayların incelemelerinin sentezi gibi. Her şeyden önce kendini okutabilen bir akıcılığı var. İçerdiği konuların hala dipdiri karşımızda olması da ayrıca ilgi çekicidir. Verilen her bilgiden sonra dipnotlarda kaynak belirtilmesi, işin farkı boyutlarca değerlendirilmesini de sağlayabilirmiş gibi geldi bana. Kürt aydınlanmasında büyük role sahip birçok kürt aydınının, eğitime ve kültürel faaliyetlere verdikleri öneme, bu konuda yürütülen büyük çaplı çalışmalara da ayrıca yer verilmiş. Devletin, bugün dahi uyguladığı totaliter rejimin, var olma mücadelesi veren Kürt halkı üzerinde yarattığı derin tahribatı görmek için bizim çok da matah araştırmalara ihtiyacımız yok. Bazı yerleri okurken, aslında hiçbirine çok da uzak olmadığımızı öyle net hissettim ki. Bu kadar zaman değişen şeylerin bunca az olması direkt şunu sorduruyor insana ‘kolektif kötülüğümüzün bu kadar sıradanlaşmasını nasıl bu kadar rahat sindirebiliyoruz?’ Sadece belli bir zamanı kapsadığından dolayı yeterli bir kaynak değildir bence, ama yine de kafamda bazı şeylerin daha iyi oturmasını sağladı. İnsanların bu kadar yaşama bağlı olması bende çoğu zaman boşunalık duygusu yaratırken, okuyunca hayran olunulabilir mi acaba diye düşündüm. Bazı yerlerde çok üzülünülmesi dışında iyi okunurmuş.
Kürt Aydınlanması
Kürt AydınlanmasıCelîlê Celîl · Avesta Yayınları · 201316 okunma
·
Puan vermedi
Dünya barışı için bütün politikacıları öl*ürün. Halklar birbirleriyle anlaşır zaten. Dünya barışı için bütün politikacıları öl*ürün. Halklar birbirleriyle anlaşır zaten. Dünya barışı için bütün politikacıları öl*ürün. Halklar birbirleriyle anlaşır zaten.
Sexiştiyen Kurmanci Xorasan
Sexiştiyen Kurmanci XorasanCelîlê Celîl · Wardoz Yayınevi · 20194 okunma