Hakkında
Unvan:
Yazar
Okurlar
1 okur beğendi.
3 okur okudu.
11 okur okuyacak.
Sözler ve Alıntılar
23 Ağustos'da Rus askeri, Kazan şehrini her taraftan sararak muhasara altına aldı. Kazanlıların bu muhasarayı kırma hareketleri muvaffakiyetsiz kaldı. Bir hafta içinde Ruslar kale etrafinda siperler kazıdı ve ağaçtan kuleler inşa ettiler. Kulelerin yapılamayacağı yerlere topraktan tepecikler yaptılar. Kazan her taraftan kule ve siperlerle
Sayfa 136 - Tsarstvennaya Kniga///Kurbskiy, İstoriya Knyazya Velikogo MoskovskogoKitabı okudu
Tatar kadınları
Tatar kadınları kendi isimlerini Kazan Hanlığı tarihine yazdırabilmişlerdir. Rus vakanüvisileri Nur Sultan, Fatma, Gevherşad ve Süyümbike hakkında uzun uzun hatıralar yazmışlardır. Tarihî vesikalar Nursultan hanbikenin şahsiyetini daha mufassal, daha sarih tiplendiriyorlarsa da, Kazan Hanlığı ahalisi ve Kazan müverrihleri Süyümbike'ye daha fazla ehemmiyet vermiş ve onu daha canlı olarak yaşatmışlardır. Tatar müverrihlerine göre, Süyümbike hanlığın son muktedir ve müstakil padişahıdır. Onun tahttan indirilmesi, hanlığın sukutunun en bariz bir manzarasını teşkil etmiş ve bu vaka millî facia tarzında her milliyetçi bir Tatarın kalbinde yazılı kalmıştır. N. M. Berejkov Kırım Hanbikesi Nur Sultan adlı çalışması, Nur Sultan'ı konu etmektedir. Süyümbike hakkında pek çok efsane gerek Tatarlar, gerekse de Ruslar arasında bugüne kadar gelmiştir. Kazanlı müverrih Hadi Atlasî Süyümbike isminde tarihî bir eserini bu hanbikeye tahsis etmiştir.
Sayfa 163Kitabı okudu
1469 senesinde Rus hükümeti Kazan şehrine karşı ilk kez büyük bir sefer açtı. Harp planı, Kazan kalesini hem yukarı hem de aşağı İdil'den sıkıştırmak usulü ile yapılmıştı. Bunun için Rus askeri, Ustüg ve Nijniy Novgorod şehirlerinde iki mintıkaya toplanmıştı. Ustüg kolu, Moloma, Vyatka ve Kama nehirleri yolu ile Kazan'ı aşağıdan
Sayfa 25Kitabı okudu
1478 senesinin ilkbaharında Rus kuvvetleri İdil Nehri ile Kazan'a doğru yürüdü. Fakat hiçbir netice elde edemeden pek çabuk geri dönme mecburiyetinde kaldı. Zira, şiddetli fırtına ve yağmur, Kazan'ın muhasarısına mâni oldu.
Sayfa 27Kitabı okudu
Yadigar Han
Yadigar Han, Rusçulukla milliyetçilik arasında uzun vakitler tereddüdde kaldı. Evvela o Astrahan'dan Rusya'ya hizmet için gitti. Sonradan Ruslarla münasebetini kesti ve halkının yanına döndü. Kazan halkı istiklal mücadeleleri devrinde onu kendisinin bayraktarı olarak han yaptı. Harbin başlarında çok cesurane harp ettiyse de, harbin mağlubiyet saati çaldığı vakit, o canlarını vatanları için fedaya hazır askerleri gibi kahramanlık gösteremedi. O, ölünceye kadar harp etmediği gibi kaçmaya da çalışmadı ve tereddüt ile korku içinde kendi düşmanlarına esir düşmeyi uygun gördü. Son Kazan hanı Ali Ekrem ise tam tersine, son damlasına kadar vatanının istiklali için mücadeleden vazgeçmeden - ancak fırsat artık kaçırılmış idi- kendisinden daha kuvvetli düşmanının iradesini kıramadı ve tarihin akıntısının kurbanı olarak şehit düştü.
Sayfa 162Kitabı okudu
İletiler
Moskova Fatihi Giray Han
Moskova'nın yakılması
M. N. Pokrovskiy bu harp hakkında aşağıdaki mütalaayı vermiştir: "Kırım baskını, Litvanyalıların talanlarını geçmiştir. Moskova'nın bütün etrafı Tatarlar tarafından tamamen yakılmıştı."
Fletçer'e göre, bu vakadan 17 sene sonra dahi Moskova bu harebeleri tamir edip bitirememişti. Başka Rus şehirleri de aynı revişte tahrip edildi. O vaktin hikâyelerine bakılırsa yalnız Moskova ve etrafında 800 bin insan helak olmuş, 150 bin Rus, esir olarak Kırım'a götürülmüştür. Toplam insan kaybı bir milyonu geçmişti. IV. İvan devrinde bütün Rusya'nın nüfusu on milyon civarındaydı. Bundan başka memleketin en refah ve mamur mintaka ve şehirleri de tahribe uğramıştı. XIX. asırda Moskova halkı tarihin başlangıcı olarak 1812'de Rusların Fransızları mağlup etmelerini kabul ederken, XVI. asırda da Ruslar tarihi, Moskova'nın Tatarlar tarafından yakılmasından saymakla haklı idiler. Bu hapten sonra Devlet Giray Han, Kırım Tatarları arasında "Moskova Fatihi" lakabını almıştır.
Kazan Hanlığı Tarihi
Öktem bey
@Oktembey
·16 Eylül 2023 10:55
1561 yılında Osmanlı hükümeti Astrahan'ı kurtarmak için Rusya'ya ilanı harp edecek oldu. Fakat bu plan ancak 1569 senesinde fiiliyata geçebildi. Bu yılın sonbaharında Kırım ve Türk askerleri Astrahan'ı zaptettiler, fakat onu muhafaza edemediler. 1570 senesinde Rusya hükümeti Osmanlı ile musalaha yapmaya muvaffak oldu. Rus hükümeti Kafkasya'nın Kabarda kısmında kurduğu müstahkem mevkiini yıktı ve oradan çekildi. Fakat Osmanlı Sultanı, Kazan ile Astrahan'ın serbest bırakılmasını talep etti ve Rus çarlarının Türk sultanlarını kendilerinin hakanı olarak tanımalarını ve harac vermelerini istedi. Kırım Hanı Devlet Giray da bunu talep etti ve kendisinin talebini IV. Ivan'ın kayınpederi olan Çerkes Knezi Temrük'ü mağlup ettikten sonra tekrarladı.
1572 senesinin ilkbaharında Kırım ordusu Rusya'ya karşı sefere çıktı. Kırımlılar çevirme hareketiyle Oka Nehri'ni geçip doğrudan Moskova'ya yürüdüler. Rus çarı cepheden kaçarak Moskova'nın etrafindan Yaroslavl şehrine ulaştı. 24 Mayıs'ta Kırımlılar Moskova'yı yaktılar ve bütün şehir yanarak küle dönüştü. Yalnız Kremlin Sarayı yangından kurtuldu. Kazan'ın istila edilmesi ve yıkılmasının intikami, Ruslardan böylece alınmış oldu.
Sayfa 149Kitabı okudu
Galiplerin (Rusların) mağlupları cezalandırmaları bu tarzda olmuştu. Büyük bir şehrin bütün erkekleri tamamen imha edilmiş, öldürülmüştü. Erkeklerden yalnız Yadigâr Han sağ olarak bırakılmıştı. Kadınlara karşı da fevkalade şiddetle muamele edilmişti. Vakanüvis, çarın Kazan Hanlığı'nın bütün zenginliğini, bütün çocuk ve kadınlarını askerlerine hediye ettiğini yazmaktadır. O kadar büyük ganimetler elde edildi ki, Tatarlara ait kıymetli eşya almayan Rus askeri kalmamıştı. Şehre girdikten sonra başlayan çapulculuk ve talan günlerce devam etti.
Kazan Hanlığı Tarihi
Öktem bey
@Oktembey
·16 Eylül 2023 10:09
Kale içinde harp bittikten sonra burada dehşetli katliamlar başladı. Rus kumandanları şehirdeki bütün erkeklerin kılıçtan geçirilmesini emretti. Erkeklerin yanı sıra pek çok kadın ve çocuk da öldürüldü.
"Merhametsizce pis erkekleri ve kadınları öldürünüz" emri yerine getirildi. Şehir dehşetli bir manzara arzediyordu: yangın ateşleri göklere yükseliyor, evler yağma ediliyor, sokaklar cesetlerle dolu idi. Kaldırımlar ve yollar insan kanı içindeydi. Kazanka Nehri'nin üstünü de kütle hâlinde cesetler kaplamıştı. Sokaklar cesetlerden dolayı geçilmez hâle gelmişti. IV. İvan'ın Kazan kalesine merasimle girebilmesi için Han Sarayı'ndan Muraleyevo kapısına doğru uzanan 200 metrelik mesafeyi bin bela temizleyebildiler.
Sayfa 136 - Tsarstvennaya Kniga, s. 306-309Kitabı okudu
Ermeni Soykırımı(!) denince, Ermenilerin kimliğini öğrenmek için tarih sayfalarına göz atmakta yarar vardır. Kazan Hanlığı döneminde birçok Ermeni tüccar aileleriyle birlikte Kazan’da ikamet etmiştir. Kafkasya, İran ve genel olarak doğu ile yapılan ticaret Ermenilerin elinde olmuştur. Kazan’da Ermenilerin kendi mahallesi, günümüzdeki kalıntıları
Yorumlar ve İncelemeler
Henüz kayıt yok