youtu.be/jtqieVf-1EQ
Esîr-i derd-i aşk u mest-i câm-ı hüsn çok ammâ
Biziz meşhûr olan Leylâ sana Mecnûn bana derler
Ne yapacaksın hayatı? Feda etsene onu sevgiliye.
(Mantıku't tayr)
رجل
Cân yine bülbül oldu hâr açılıp gül oldu
Göz kulak oldu her yer her ne ki vâr ol oldu
Uyandı çün nâr‐ı aşk kaynadı ebhâr‐ı aşk
Her yanaya çağlayup akdı gözüm sel oldu
Gönül ol bahre daldı dilim tutuldu kaldı
Girdim anın zikrine a'zâlarım dil oldu
Ferhad bugün ben oldum varlık dâğını deldim
Şîrin'ime varmaya her cânibim yol oldu
Geç âk ile kâradan halkı bırak âradan
Niyâzî dön buradan durma sana gel oldu
Kamu yohluhdurur üftâdaluhdur
Hakîkatde budur hod asl-i tâ'at
(Gerçekte ibadetin esası baştan aşağıya kendini yok etme ve düşkünlüktür.)
Çü göñlüñde eser yoh meskenetten
Dilüñde ne gerek var bunca makâlât
(Eğer gönlünde âcizlikten eser yoksa, dilince bunca söze ne hacet var?)
Elüñde sübha dutarken ne hâcet
Dilüñ göñlüllere urmak cirâhât
(Elinde tesbih tutuyorken, dilinin gönüllere yaralar açmasına ne gerek var.)
Yig ol kim yatasın bî-hod mey içüp
Ki hod-bînlıhla idesin ibâdât
(Kendini beğenmişlikle ibadet etmektense, şarap içip kendinden geçerek yatman daha iyidir.)
İbâdetde sevâb isdeme ki olmaz
Ganî-yi Mutlakuñ işi mükâfât
(İbadetten dolayı sevab isteme, gerçek zengin olan Allah'ın işi mükafat değildir.)
Seni terk eyle kim anı bulasın
Ki et-tevhîdü iskâtü'l-izâfât
(Kendini terk et ki onu bulasın. Çünkü "birlik, ilintileri gidermeyle olur".)
İslam dini "şirk"i yani Allah'a ortak koşmayı en büyük günah olarak görür. Şirkin de en tehlikelisi riyadır. "Riyâ" Allah'a samimî olarak değil de insanlar beni beğensin ve takdir etsinler diye yapılan ibadettir. Bu durumda kişi Allah için değil de, kendisini bu hallerinden dolayı takdir edip beğeneceklerini umduğu insanlar için ibadet etmiş olur. Bu yüzden “riyâ” din ve ahlâk kitaplarında büyük bir günah, hastalık ve pis bir leke ola rak gösterilip tarif edilmiştir. Dinin haram kıldığı şarap da "necis" yani pis olarak kabul edilmesine rağmen biri yıkanmakla temizlenip tövbe ile affedilen, diğeri ise insanın ruhuna işleyen ve kolay kolay temizlenip affedilmeyen bir kir ve günah olduğundan edebiyatta gerçek anlamda şarabın necisliği, riyanın yanında pek saf ve temiz kabul edilmiştir.
youtu.be/k-nux-5dEH8
Çavbelek a min tûyî
Porxelek a min tûyî
Sormelek a min tûyî
Jar û perişanim ez
Bejinbilindê tu yî
Pirgewr û rindê tu yî
Wek mûm û findê tu yî
Li dil bikovan im ez
Rû gewr û şêrîn tu yî
Stêr û perwîn tu yî
Şêrîn û hem Zîn tu yî
Memê di zindan im ez
Benek gözlüm sensin
Kıvırcık saçlım sensin
Sensin benim fenerim
Zavallı ve perişan benim
Uzun boylum sensin
Yüce ve güzel olan sensin
Mum ışığım sensin
Yüreği acılı olan benim
Güzel yüzlü ve tatlı olan sensin
Yıldız ve gökyüzü sensin
Şirin ve Zin sensin
Zindandaki Mem benim