İlk roman denir hep Don kişot için. Ancak bu kadar ilk roman diye anılmasının bir sebebi de birçok alanda hala liderliği elinde tutan bir eser olmasıdır. Nitekim sonraki yüzyıllarda birçok büyük yazar, şair ve diğer sanatçılar eserlerini oluştururken Don Kişottan esinlenmişlerdir. Ancak çok azı bu kaliteye ulaşabilmiştir.
Dikkat çekici ve incelemeye değer o kadar çok şey var ki eserde, bunların hepsinden bahsetmeye kalksak ciltlerce kitap yazılır.
Ancak benim aklımda kalan ve beni en çok şaşırtan en önemli iki vurgu şöyledir:
1)Romanın bir bölümünde ebeveynin çocukları hakkındaki görevinden bahsetmektedir Don Kişot. Ancak günümüzde bile yanlış bilinen evlat yetiştirmeyi bundan 400 sene önce bu şekilde anlatmış olması muazzam bir olay.
2) Romanın bir bölümünde erkek ile kadın ilişkisinden ve bir erkeğin, karısını nasıl görmesi gerektiğinden bahsetmektedir. Burada da yine çağın çok ötesinde görüşler bildirmekte olup maalesef günümüz dünyası bile bu konuda daha karanlıktır.
Özetleyecek olursak Don Kişot birçok açıdan çok kaliteli bir eser oluşturmuş ve bu eser büyük bir sanatın başlangıcı olmuştur. Ayrıca cağının ötesinde olan görüşleri ile şahıs olarak da ne kadar önemli biri olduğunu kanıtlamıştır.
Don KişotMiguel de Cervantes · İskele Yayıncılık · 202122,8bin okunma
Yazar, Osmanlı'nın son dönemlerine gerçekçi bir ışık tutarak; dönemin batı hayranlarını ve aydınlarını -içlerine kendisini de katarak- basit bir aşk hikayesi üzerinden eleştiriyor.
Ancak hikayenin sığ oluşu ve tasvirlerin yetersiz kalışı sebebiyle kitabı okuduktan sonra hikayeye dair anılardan ziyade sadece döneme yönelik yapılan eleştiriler zihinde kalıyor.
Araba SevdasıRecaizade Mahmut Ekrem · Türk Edebiyat Vakfı Yayınları · 201025,2bin okunma
Yazar, dönemin ahlaki çöküntüsünü ve batı hayranlığını eleştiriyor ancak hikayenin sıradan ve abartılı olması bu eleştirinin gücünü zayıflatıyor.
Aslında şu kesit kitabı özetliyor: "Dehri Efendinin hiddetten eli ayağı zangır zangır titriyordu. Yerinden fırlayıp Eda'yı tepeleyecekti. Ancak Anjel'in (çocukların eğitiminden sorumlu kişi) karşısında bir kadın dövmek Frenk ahlak ve adetlerine göre son derece terbiyesizlik, Havva kızlarına saygısızlık olacağını bildiği için kendini tuttu."
MürebbiyeHüseyin Rahmi Gürpınar · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20187,4bin okunma