İlla imtihan olmak, çile çekmek başkalarından eziyet görmek, fakir olmak, annesiz babasız büyümek hayatın silesini yemek vs demek değildir. İmtihan olarak kişiye nefsi yeter. Hayatı güllük gülistanlık gayet düzenli gibi görünen kimsenin nefsine karşı her seferinde binlerce kez yenik düşmesi nice kimsesizlikler, fakirlikler, gam uçurumlarından aşağı düşmesinden beterdir.
Herkes bir yolu kolaylık ile rahatça yürümek ister. Fakat yol, yolcuyu değişmeye mecbur eder. Fırtınalı, tozlu, dikenli, sonu başından belli olmayan meçhul bir yolda, yolcunun bu hâli tabiidir ki kapanmaya, sakınmaya korunmaya dikkat eder...
Bir şeyleri bir şeylere bir mecbur eden, elini kolunu bir bağlayan bulunur. İç hâlini tam olarak bilmediğimiz şeyin tefsiri dışardan her zaman kolay olur ...