Belki de evrende tek bir defa oluşmuş olan şey biziz, bunun onurunu ve sorumluluğunu tanışmamız gerekir. Yapacağımız hata evrende işlenmiş en büyük hata olabilir.
Osmanlı tarihine bakınız; bu topraklarda en az birbirinden yapı, dil, inanç, gelenek-görenek, kullandıkları araçlar bakımından net olarak ayrılabilen en az on uygarlık yaşamış ve kalıntılarını bırakmıştır. Osmanlılar 600 yıl, değil bunları inceleyip gelecek kuşaklara aktarmak, adlarını öğrenmek gereğini bile duymamışlardır; tahrip edilmelerine göz yummuşlardır; çünkü fark edememişlerdir. Dolayısıyla geçmişlerinin deneyiminden ve bilgisinden yararlanma fırsatını kaçırmışlardır, bütün geleceklerini tek bir kitaba bağla mışlardır. Halbuki Osmanlı' dan 1500 yıl önce yaşamış Romalılar bile "Tek kitaplı insandan korkarım- Timeo Hominem Unius Libri" diyerek, bilginin çeşitliliğine dikkati çekmişlerdir.
. . . Bitaptı; kayan bir yıldız ka dar ışıltılı, bir o kadar yorgun:
"- N'apıyorsun" diye sordum.
" - Seyrediyorum" dedi; "çaresizce, öf k e y le, şaşkınlıkla ama sa dece seyrediyorum".
Seyrettiği; kuşağımızın en kötülerinin, pespayelik yarışında ipi ilk göğüsleyenlerin, zirveye hak kazanmalarındaki akıl almaz ga riplikti.
İyiliğin ve ustalığın bu ka dar eziyet gördüğü, kötülüğün ve ye teneksizliğin bunca ödüllendirildiği bir başka coğraf y a var mıydı acaba?