Zulmün topu var, güllesi var, kal’ası varsa / Halkın da bükülmez kolu, dönmez yüzü vardır.
Sayfa 292 - Namık KemalKitabı okuyor
"Yaptığımız işi dine aykırı görmek, yapılan işi görmemektir. Biz şu kanaatteyiz ki yapılan işin dinsizlikle hiçbir münasebeti yoktur. Bu sistemde başarılı olalım, on yıl azim ve başarı ile tuttuğumuz bu yolda yürüyelim, on sene sonra bütün dünya ve şimdi bize karşı olanlar, yahut tuttuğumuz yolda din namına endişe edenler göreceklerdir ki müslümanlığın asıl, en temiz, en saf, en hakiki şekli bizde tecelli etmiştir."
İsmet Paşa
Atatürk'ten sonra dini eğitimin kesintiye uğramasıyla, aydınlar dini çalışmalara yönelmemiş, adeta onu görmezlikten gelmişler, halk ise gerçek dinle alakası olmayan batıl inançlar batağına saplanmıştır.
"Bu prensipleri, gökten indiği sanılan kitapların dogmalarıyla asla bir tutmamalıdır. Biz ilhamımızı gökten ve gaipten değil, doğrudan doğruya hayattan almış bulunuyoruz."
Ancak Atatürk hiçbir zaman İslamiyeti terk etmekten yana da olmadı. Camide ibadeti yasaklamadı. Dini görevlerin yerine getirilmesine izin verdi ve Türkiye halkının çoğunluğu, eskiden olduğu gibi dinine bağlı kaldı. Ulema, yapılan reformları kösteklemek için açık bir girişimde bulunmadıkça devlet de din adamlarına karşı gelmedi.
"Bazı kadınlar görüyorum ki yanından geçen erkeklere karşı arkasını çevirir veya yere oturarak yumulur. Bu tavrın anlamı ve işareti nedir? Uygar bir milletin anası millet kızı bu garip şekle, bu vahşi duruma girer mi?"
"Bizans papazlarının ve yahudi hahamlarının kisveyi mahsusu özel giysisi olan cübbeyi ne vakit ne için ve nasıl giydiler?"
"Yunan serpuşu olan fesi giymek caiz olur da, şapkayı giymek neden olmaz?"
Türk tarihinin belki de en önemli tefsir çalışması, Atatürk'ün emriyle
hazırlanmaya başlanan "Hak Dini Kuran Dili" adlı eser oldu. Elmalılı Hamdi Yazır tarafından 1924 yılında alınan Meclis kararından sonra hazırlanmaya başlanan eser 1936 yılında basıldı. Diyanet işleri Başkanlığı tarafından Türkiye'nin her yanına ücretsiz olarak dağıtıldı.
"Türk bunun (Kuran'ın) arkasından koşuyor, fakat onun ne dediğini anlamıyor, içinde neler var bilmiyor ve bilmeden tapınıyor. Benim maksadım, arkasından koştuğu kitapta neler olduğunu Türk anlasın. Evet ben de bilirim ki, insan dinsiz olmaz."