Ayasofya

Beni sevmiyor. Sevmeyecek. Oysa ben, o içimde parladıkça, Ayasofya'ya bir omuz versem, denize kaydırabilirim. O bana bir kere gülümsesin diye beynimi kafatasından boşaltır, geri kalan ömrümü kafatasının içi rüzgârlı bir gölge olarak yaşayabilirim. Tut ki yaptım, tut ki Athena bana gülümsedi; çevresi mor mor çizilmiş fırlak ağzında, uykulu bir gülümseme belirdi. Neye yarayacak.

"Demek cuma gününden sonra komiser değil de eski komiseriz" dedi Baerlach. Hem Türkiye hem de Bern ile ilgili devlet görevini artık geride bıraktığı için memnun olduğunu söyledi. Bu memnunluğunun asıl sebebi, güzel bir şey olmakla beraber, yalnız Moliere ile Balzac'ı okumaya daha çok vakit ayırabilmesi değildi, artık uygar dünya düzeninin eskisi gibi gerçeğe dayanan bir düzen olmamasıydı. Bunu şimdiye kadar başından geçen işlerden anlamıştı. Pazarları Ayasofya'ya da gitseler, yahut Bern katedraline de gitseler insanlar hep aynıydı. Büyük çaptaki düzenbazlar serbest bırakılıyor, küçükleri deliğe tıkılıyordu. İşlenmekte olup önem verilmeyen sürüyle suç vardı; bunlar hemen göze batıp gazetelere geçen cinayet suçlarından estetik bakımdan ayrıldıkları için önemli görünmüyordu. Oysa yakından ele alınsa ve hayâl gücü de çalıştırılsa hepsinin aynı kapıya çıkacağı görülürdü. Hayâl gücü, evet işte, hayal gücündeydi iş… Salt hayâl gücünden yoksun olduğu için, kendi hâlinde iş adamının biri aperatif ile öğle yemeği arasında işiyle ilgili bir suç işliyor, hiç kimse bu suçun farkına varamıyordu, iş adamı da dahil olmak üzere. Çünkü hiç kimsede bu suçu görebilecek hayal gücü yoktu. Dünya ihmale uğradığı için kötüydü, ihmalcilik yüzünden de batmaya gidiyordu. Bu tehlike bütün Stalin ve
bütün öbür Joseph'ler bir araya getirilse, onlardan bile büyüktü. Devlet görevi kendisi gibi yaşlı bir zağar için iyi değildi artık. Haddinden fazla ufaktan işler, haddinden fazla mızmızlık; ama aslında peşine düşülecek av hayvanları, yani gerçekten büyük hayvanlar, hayvanat bahçesindekiler gibi devlet himayesi altındaydı.

Sultan Fatih Ayasofya önünde attan indi. Kilisenin imparatorlar kapısından içeri girdi.
Bu yapının ince mimarisi karşısında hayran kalmıştı. Orada henüz kırılmış bir taş sütun gözüne ilişti tehevvürle sordu:
— "Lakin buna ne olmuş?.."
Bir sipahi Sultanın kızgınlığını çocukça bulmuş yatıştırmak maksadiyle:
— "Sultanım kâfir işidir bu !" dedi.
Tarih bu sözden dolayı Padişahın bu zavallı sipahiyi öldürdüğünü kaydeder.

dünyaya üç hediye kalmıştır: Eski Yunan felsefesi, Roma Hukuku ve Ayasofya kilisesi...