TEKNOKRAT ÖZAL
Ekonomi, Amerikan desteği sayesinde, İran Devrimi sonrasında düzelme belirtileri gösterdi. Demirel azınlık hükümeti, ekonomik danışman olarak atanan Turgut Özal önderliğinde IMF’nin programını uyguladı. Özal, siyasetin 24 Ocak 1980’de uygulamaya soktuğu ekonomik önlemlere engel olduğunu düşünen bir teknokrattı. Türk lirası yüzde 48,9 oranında
1979'da ikinci petrol krizi diye adlandırılan olay, petrol fiyatlarından yeni artışlara yol açtı. Ekonomi duraklayarak enflasyon hızlandı ve ardından yokluklar başladı. Başta petrol ürünleri olmak üzere yağ, şeker gibi temel gıda maddeleri bulunmaz oldu.
ECEVİT İMF KAPISINDA
Bir gözleri seçimde olduğundan tüm siyasi partiler, popülist politikalar izlemiş, her sektörde kamu parasıyla sübvansiyonlar dağıtmış, böylece yüksek istihdam oranları ve ekonomik büyümeyi cesaretlendirmek istemişlerdi. Bütçe açıklarını kapatmak için borç para alıyorlardı. Sonunda, Ecevit Uluslararası Para Fonu’yla (IMF) masaya oturmak ve ekonomiyi kurtarmak için IMF’nin sert koşullarını kabul etmek zorunda kalmıştı. Ancak hem IMF hem de TÜSİAD, kemer sıkma programının uygulanabilmesi için Ecevit’in vermek istediğinden daha fazla ödün istiyorlardı. Sonunda Ecevit, ihracatı cesaretlendirmek amacıyla yurt içinde tüketimi sınırladı ve tüm bunlar Ekim 1979 Senato seçimlerinde desteğini zayıflatarak, Ecevit’i istifaya zorladı.
ARTAN EKONOMİK SIKINTI
Terörizmin yanı sıra ekonomi de sadece askerlerin sağlayabileceği bir sıkı disiplin ve toplumsal barış ortamına ihtiyaç duyuyordu. 1970’ler boyunca, tüm koalisyonlar, Ecevit 1978/1979’daki iktidar döneminde konuyla uğraşmaya zorlanana kadar, ekonomiyi göz ardı etmişlerdi. Bu dönemde birbirini izleyen hükümetler döneminde dünya çapında bir kötüye gidişin yanı sıra, 1974 petrol fiyatları şoku, 5 Şubat 1975 Amerikan ambargosuyla ve Kıbrıs müdahalesinin ardından gelen Avrupa kaynaklı kısıtlamalarla uğraşmak zorunda kalmışlardı. Kuzey Kıbrıs’ın askerî olarak elde tutulmasının getirdiği maliyet ve Kıbrıs Türk hükümetine verilen yardımlar ekonomiye önemli bir yük getirmekteydi.
TÜRKİYE’NİN YENİLENEN STRATEJİK ÖNEMİ
Türkiye’nin stratejik önemi 1978/1979 İran İslâm Devrimi ve Sovyetler ’in 1979 Aralık ayında Afganistan’a müdahalesiyle büyük ölçüde değişti. Batı’nın Türkiye’de istikrarlı bir rejime ihtiyacı vardı. Bunu siyasi partiler başaramıyor, belki generaller bunun üstesinden gelirdi... Aralık 1979’a gelindiğinde generaller bir sonraki müdahalelerinin
1 Mayıs İşçi Bayramı ilk kez 1976'da büyük bir mitingle Taksim Meydan’ında kutlandı. Ancak bir yıl sonraki kutlama, sorumluları bugün dahi ortaya çıkarılamayan bir provokasyon sonucunda kana bulandı ve 34 kişi yaşamını yitirdi. Ondan sonra her 1 Mayıs’ta Türkiye toplumu yıllar önce yaşanan kanlı olayların korkulu hayaletiyle yaşayacaktı.