'Duvar' olgusu kendi başına sınırlayıcı, ötekileştirici ve kuşatıcı bir içeriğe sahip. Devletlerin arasına bir sınır olarak dikilen duvarlar da, halkların arasında bir fikir ve kimlik olarak yükselen duvarlar da, zihinlerimizin inşa ettiğimiz duvarlar da aynı şeyi ifade ediyorlar: 'bölüyor', 'sınırlıyor', 'sınıflıyor', 'körleştiriyorlar'.
Itlak, ihata ve nihayetsizlik
Fatiha suresinde, bu kainattaki her şeyin ilahi terbiyeden geçtiği beyan edilir ve insana bu terbiye fiillerini çok iyi değerlendirmesi ve bunlar için Rabbine hamd etmesi ders verilir.
Bu terbiye fiillerini, önce kendi bedenimizde, ondan bir parça olan başımızda ve yüzümüzde seyretmeye çalışalım.
Göz, kulak, ağız ve burun insan yüzünde dört yakın komşu. Ama bu komşuların meslekleri birbirinden çok farklı. Bir yağ parçası ilahi terbiyeden geçince görme özelliğini kazanıyor ve kendisine 'göz' deniliyor.
Kulağın içinde bir başka fabrika çalışıyor ve sesleri önce titreşim haline sokarak beyne ulaştırıyor. Ses, kulak zarını aşamazken, onda saklı olan mana akla ulaşıyor ve oradan kalbe intikal ederek insanı sevindiriyor yahut üzüyor. Bu sonuca ulaşılması için nice fabrikalar faaliyet gösteriyorlar.
Ağızda iki ayrı fabrika çalışıyor. Yenilen lokmaların içinde gizli olan tatlar alemi dil ile keşfediliyor. Ayrıca, akılda teşekkül eden bir fikir, yahut kalpte hasıl olan bir sevgi başka insanlara duyurulmak isteniyorsa, bu iş de yine ağız fabrikasına düşüyor. Manalar onda seslere yükleniyorlar ve diğer insanlara duyuruluyorlar.
Beyin başlı başına uçsuz bucaksız bir fabrika. Kafatasının hemen üstünde çoğu kez dikkatimizden kaçan bir başka fabrika çalışıyor. Saç üretim fabrikası. Bunun bir benzeri de yanaklarda sakal fabrikası olarak iş görüyor. Kadınlarda saç fabrikasının üretimi verimli, ama sakal fabrikası onlarda çalıştırılmıyor.
Bu fabrikalar ve onlardaki harikalar saymakla bitmez. İnsan kafasında nice Rabbani fiil icraatta bulunuyor, iş görüyorlar.
Biz insanlar çok defâ, koşa koşa gittiğimiz bir yolda, elimizden, kolumuzdan, boynumuzdan, haberimiz olmadan düşen kıymetli bir mücevheri aramak için geri dönen şaşkın yolcuya benzeriz.
Evet kaybımızı aramak endîşesi, sür'at ve sarhoşlukla geçtiğimiz dünya yolunda, bâzı bâzı hatırımıza gelen bir düşüncedir. Hâdiselerin, vesîlelerin, hayat îcaplarının vakit vakit kurcaladığı bu endîşe, nihâyet fikir kalemizin kapısını zorlamaya başladı mı, düşünmeye, sanki aklımız her müşkülün anahtarı imiş gibi, uzun uzun düşünmeye dalarız. Lâkin çok def'â genişliğin, hudutsuzluğun sırları içinde istediği mânâyı yakalamaya uğraşan bir fikir zorlaması, kendisini, tesâdüfen girdiği odada pencereden pencereye çarpan bir kuş gibi, boşuna oradan oraya vurup durur.
Zihnî gayretler, belki bir hadde kadar, gizli olan mânâyı kendi sınırına dâvet edebilir. Fakat hangi
akıl ve idrak, bir zevk ve şevkın istîlâsına uğramadan, kâh yanan, kâh sönen bu fikir kandiliyle, şu dünya karanlığında kaybını aramış da bulmuştur?
Ben bulamadım. Bulan varsa söylesin, gidip alnından öpeyim!
Sayfa 28
Kuvvetli bir fikir ayrılığı içinde olduğumuz kişilerden uzak durmayı tercih etmekteyiz.
