Edebiyatımızın 1930’lara doğru yaşadığı değişim, aynı zamanda ülkenin önde gelen aydınları olan yazarların bilinçli iradeleriyle katıldıkları bir modernleşme atılımının başlangıcını da oluşturmuştu; gelgelelim, siyasal retlerdeki kararlılığın yazınsal bakımdan gösterildiği söylenemez. Geleneksel edebiyat anlayışlarının reddi açık biçimde oluşmadı; sözgelimi Halit Ziya’nın roman anlayışıyla Yakup Kadri’ninki arasında köktenci bir estetik ayrım oluştuğu söylenemez.
E-pubKitabı okuyor
Gelgelelim, altın palan da vursan, eşek yine eşektir ...
Sayfa 2Kitabı okuyor
Her şeyden önce “inanmaya'’ programlı bir toplumuz. Annemize babamıza inanırız, öğretmenimize inanırız, devlet büyüklerimize inanırız, din kitaplarına inanırız… inanırız da inanırız. Bu inançlarımızın bazıları çok derin ve köklüdür.
....
İnanmak rahatlık verir. Ama aynı zamanda da rehavet verir. Problemi olmadığına veya problemlerini kendi çözemeyeceğine inanan bir adamın rahatlığını bir düşününüz. Halbuki her şeyin kuşkulu olduğunu düşünen bir insan rahat yüzü görmez. Gelgelelim araştırıcılar da işte bu “rahatsız” insanlar arasından çıkar.
Gelgelelim,
Beter bize kısmetmiş.
Unutmak istiyorum zaman zaman,
Ne yapsam, ne etsem olmuyor, Kabulleniyorum,
Kabulleniyorum da -gelgelelim-
İçim içimi yiyor.
Nasıl ki, unutamaz insan
Bir kez gerçekten sevdi mi?
Sayfa 14Kitabı okuyor
...Ayrıca çok sayıda yetenekli insanımız, geniş bir sahnemiz, orkestra çukurumuz ve bir toplantı salonumuz olsa bile, daha da büyük bir sınırlama çıkacaktı karşımıza: Toplumsal sınıfların sınırlan. Yüksekokul kendine yeten, içine kapalı bir topluluktur, onlardan kimse bize yakınlık göstermez. Kıdemli Başçavuş O'Donovan'ın bando şefi
Tristan hazretleri?
Kadının, arkamdan konuştuğu için endişelenmesine gerek yoktu. Herkes bunu yapıyordu; gelgelelim asla yüzüme konuşamazlardı. Bunun için fazla korkaklardı.
Sayfa 25Kitabı okuyor
Gelgelelim kendimize fazla güvenmenin beraberinde getireceği tehlikenin de farkında olmalıyız; zira daha öncesinde de pek çok kez büyük beklentilere sahip olup elimiz boş döndük!
Sayfa 216
Gelgelelim, yine de bir soru var önümüzde: Bir romancı, özelliği olmayan, tam anlamıyla "sıradan" insanları ne yapacak, hiç değilse biraz ilginç göstermek için eserlerinde okuyucusunun karşısına ne diye çıkaracak onları? Öyle ya, öyküde es geçmek, atlamak olmaz onları; çünkü sıradan insanlar yaşam içindeki olayların en önemli halkası olarak her zaman ve sürekli olarak vardır. Dolayısıyla onları atlarsak doğrulardan sapmış oluruz. Romanları yalnızca özelliği olan insanlarla ya da ilginç olsun diye doğrudan tuhaf ve hayal ürünü insanlarla dolduracak olursak gerçeklerden sapmış oluruz, üstelik roman belki ilginçliğini de yitirir. Bize göre, yazar sıradan olanlar arasında bile ilginç, yararlı olanı bulmalıdır. Sözgelimi, sıradan bir kısım insanın özelliği sürekli ve değişmez sıradanlıklarındadır ya da daha doğrusu, ne pahasına olursa olsun sıradanlıktan, rutinden kurtulmak için gösterdikleri olağanüstü çabadadır.
Sayfa 584Kitabı okuyor
Dünya başlangıçta oldukça sıcaktı ve bir atmosfere sahip değildi. Zaman geçtikçe soğumaya başladı ve kayalardan gelen gazların salınımıyla bir atmosfer elde etti. Bu ilk atmosfer bizim hayatta kalabileceğimiz türden değildi. Zira oksijen içermeyip bizim için zehir olabilecek hidrojen sülfit gibi pek çok diğer gazı içinde barındırmaktaydı. Gelgelelim bu koşullar altında gelişebilecek başka ilkel yaşam formları mevcuttur. Bu yaşam formlarının, muhtemelen atomların makromolekül adı verilen büyük yapılar halinde birleşimlerinin bir sonucu olarak okyanuslarda geliştiği düşünülüyor, ki makromoleküller okyanustaki diğer atomları da benzer yapılar halinde bir araya getirebiliyordu. Böylece makromoleküller kendilerini yeniden üretip çoğaltıyordu. Bu yolla gitgide daha karmaşık yapılardaki kendini yeniden üreten organizmaların evrim süreci başlar. İlk yaşam formları hidrojen sülfit de dahil olmak üzere çeşitli maddeleri tüketir ve dışarı oksijen salardı. Bu, giderek atmosferin yapısını değiştirip bugünkü haline gelmesini sağladı ve balıklar, sürüngenler, memeliler ve en nihayetinde insan ırkı gibi daha yüksek yaşam formlarının gelişmesine olanak tanıdı.
Sayfa 159