Bir ay içinde okuduğum, serinin beşinci kitabı da bitti. Dune Sapkınları benim için farklı bir serüven oldu. Önce biraz konudan sonra da fikirlerimden bahsedeceğim.
Kitabın girişinde Frank Herbert'in ve Brian Herbert'in önsözü ile başlıyoruz okumaya. Frank sadece Dune aşamalarından bahsetse de Brian daha açıklayıcı bir önsöz yazmıştı. Klasik Dune serisinin beşinci kitabını yazma sürecinin Frank Herbert için zor geçme nedeni olan Beverly Herbert'e (Frank'in eşi) 1974'te akciğer kanseri teşhisi konulmasından da bahsetmiş Brian. 1983'de babası ile telefonlaşmasına, seriyi yazma süreci ile ilgili sohbetlerine de değinmiş
Gelelim konuya,
Leto'nun 3500 yıllık hükümdarlığının sonlanmasının üstünden 1500 yıl geçmiştir. Ancak Altın Yol sona ermemiştir. Leto'nun farkındalık incileri evrenin her yerine yayılmış, baharat stoğu hâlâ bir sır olarak kalmış ve Dağılış döneminde milyonlarca insan medeniyeti terk etmiştir.
Dune; Leto ile Arrakis'e ve şimdi de Rakis'e dönüşmüştür. Yeniden çöllenmiş ve kumsolucanları da ölmeye başlamıştır.
Bir de bunlar yetmezmiş gibi Rakis'te Sheeana adında bir kız ortaya çıkmış ve kum solucanlarını kontrol etmesiyle dikkatleri üzerine çekmiştir.
Rahibeler Birliği ve Bene Gesseritler gizli kalmakla açığa çıkmak arasında seçim yapma yoluna gitmiş ama karşılarına bir de Dağılış sonrası gidip yeniden dönen Saygın Ana'lar geçmiştir! 1. Leto ile benzerliğiyle dikkat çeken Başar'ımız Miles Teg ve Rahibe Ana'ların onunla ilgili plânları da akılları gittikçe karıştırmıştır. Her şeyin sonunda, Altın Yol kabul edilip insanlık kurtarılacak mıdır yoksa Leto'nun Bene Gesserit ve Dune kehanetleri gerçek mi olacaktır?
Serinin beşinci kitap konusu bu şekilde dostlar. Şimdi de gelelim kısa kısa açıklamalarla benim fikirlerime.
Brian'ın da bahsettiği gibi aslında Dune Sapkınları, yeni bir üçlemenin ilk kitabı olacaktı. Bu nedenle de seri diğer dört kitaptan bağımsız bir şekilde ilerliyor. Yeni karakterler, yeni yerler ve yeni detaylar ekleniyor kitaba. Bu yüzden ben okurken biraz zorlandım. Sanki elimde yepyeni bir kitap vardı...
Tleilaxlılar seride büyük yer buldu bu kez. Onların gizli akslotl tanklarının ve Duncan üretme sırlarının detaylarını okuyunca çok şaşırdım. Yüz Dansçıları da üstüne konuşulacak şeyler yaparak okuyucuya biz de burdayız ve serinin ilk kitabından beri bu zamanları bekliyoruzu hissettirdi bence. Duncan'ın yaşadıkları bir türlü bitmedi neye üzülsem bilemedim resmen! (Üzümlü kekim Idaho bu kadar acıya nasıl dayandın!) Onun anılarında kalan, eski karakterlerin isimlerini kısa da olsa okumak bile beni mutlu etti. Sanırım onlara çok alıştığım için eksikliklerini hissettim hep.
Dördüncü kitapla artan kadın egemenliği, Dune Sapkınları ile daha da artmıştı. Rahibe Ana'lar, Tleilaxlı karakterler ve hatta Leto'nun kehanetlerinde bahsettiği Şeyh Hulud'un kızı da bu duruma güzel örnekler oldu. Siona'nın soyundan olanların kahinlerce görünmemesi de seride kendine yine yer bulmuştu. Leto'nun tahminleri, geleceğe dair cümleleri geçti aklımdan bu bölümlerde.
Yok-gemiler, Leto'nun Balıklarla Konuşanlar'ının bürokrasi hataları, kurulan yanlış ittifaklar, kum solucanlarının akıbeti, geçen yıllar sonunda her şeyi göze alıp Tiran olmayı kabullenen Leto'nun kehanetlerinin yaşayanlara etkileri ile geçen bir kitap vardı elimde. Beni zorladı evet ama Herbert'in yapmak istediği şeyin ne olduğunun farkındayım. Evrenin uçsuz bucaksız olması, karakterlerin de her kitapta artmasına neden oluyor ne de olsa...
Diğer dört kitaptan bağımsız, yeni bir kitaptı benim için Dune Sapkınları. Son kitaba geçerken aklımda birçok soru işareti bıraktı. Önemli olan Herbert zekâsıydı yine ve bu nedenle son kitabı okumayı merakla bekliyorum. Bakalım yeni serüvende okuyucuyu nelerle tanıştıracak Herbert!
