31 Mart ayaklanmasını Ahrar Grubu'nun yaptığının kanıtları
Ahrarın ayaklanmayı düzenlediğinin kanıtları birçok kaynaklarda vardır. Fakat bunların başlıcaları şunlardır: 1) Mevlanzade Rıfat'ın inkılâb-ı Osmanîden bir Yaprak Yahut 31 Mart 1325 Kıyamı (Bu kitap, ayaklanmanın Prens Sabahattin'in ve kendisi danil, diğer muhaliflerin işi olduğunu açık seçik anlatmaktadır).
2) Hayatında beş kez hükümet darbesi ya da ayaklanmaya girişmiş veya Bunu tasarlamış olan Prens Sabahattin'in Mesleğimiz Hakkında Üçüncü ve Son Bir
Izah'ı (bunda Sabahattin, Neyylr-i Hakikat gazetesinin kendisini 31 Marttan sorumlu tutan yayınlarına karşılık, ayaklanmayı ben düzenlemedim demez, yalnızca ayaklanmanın Abdülnamitçi bir yöne
kaymasını önlemek için donanma içinde gösterdiği çabaları anlatır.)
3) Harbiye Mektebinde o sırada Ahrarcı bir öğrenci ve elebaşı olarak daha önce okulda bazı başkaldırma hareketlerine önderlik etmiş olan Ahmet Bedevî Kuran'ın Harbiye Mektebinde Hürriyet Mücadelesi
kitabı ve 31 Mart Hâdisesi Nasıl Oldu?» (Tarih Dünyası, sayı 13) yazısı (bunlardan, Ahrarcı Harbiyelilerin Mahmut Muhtar Paşa’nın ayaklanmayı bastırma teklifine aldırmadıkları, Hamdi Çavuş'un ayaklanmaya katılma teklifini de ancak im tihanları «vesile» ederek reddettiklerini, ilk günü ayaklanmanın Abdülhamitçi bir yön alır gibi olması yüzünden Derviş Vahdetî’nin ikinci gün yayımladığı ve Abdülhamit’e yaranmak istiyen açık mektup üzerine Harbiyelilerin nasıl Mevlanzade’ye, Mizancı’ya, Said-i Kürdî'ye birer heyet gönderdiklerini, bunların Meşrutiyetin tehlikede olmadığı konusunda dostları Vahdeti nesabına teminat verdiklerini öğreniyoruz). 31 Mart günü asker içinde faaliyet gösterdiği tespit olunan Vahdetî’nin Harp Divanı önündeki şu sözü işi iyi özetlemektedir: «Hâdisenin bir irtica olduğunu bugünkü
hal ispat ettiği için kabul ederim. Fakat 31 Marttaki iğtişaşın (karışıklığın) irtica değil bir fırka kavgasından ibaret olduğunu zannederim.»
Sayfa 129Kitabı okudu
·
81 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.