Siyaset, şeriat ve hikmet arasında yakın bir ilişki kuran Taşköprülüzâde hikmeti ilim ve amelin birleşimi olarak tanımlar. “Allah hikmeti dilediğine verir. Kime hikmet verilirse, ona pek çok hayır verilmiş demektir.” (Bakara, 2/269) ayetindeki hikmet, ilim ve amelin birleşimidir.”57 Hikmet kavramının Taşköprülüzâde'nin siyaset düşüncesindeki yeri müstakil bir çalışmayı hak ettiğinden burada bir alıntı ile iktifâ edeceğiz. Taşköprülüzâde şu ifadeleriyle hikmeti, siyaseti ayakta tutan temel ve şeriatı tahkim eden unsur olarak tasvir etmektedir: “Beden nasıl mizacıyla, mizaç nefisle, nefis de akılla ayakta duruyorsa, aynı şekilde ülkeler de hükümdârla, hükümdâr siyasetle ve siyaset de hikmetle ayakta kalır (yetekavvemü). Eğer hikmet ihmal edilirse şeriat zayıflar (huzile'ş-şer), otoritenin azameti (bahâü'l-mülk) kaybolur, onur ayaklar altına alınır ve nimet zâil olur.” 5 8
****
57 el-hikmetü...hiye mecmü'ul-'ilm ve'I-'amel, Taşköprizâde, Şerhu 'i-Ahlâki'l
Adudiyye, s. 33. Taşköprülüzâde'nin hikmet tanımı, Kınalızâde'nin ifadeleriyle de paralellik arzetmektedir: “Hikmet eşyâyı lâyık ne ise eyle bilmek ve ef'âli lâyık nice ise eyle kılmaktır”, bkz. Kınalızâde, Ahlâk-ı Alâ't, s. 47.
58 Taşköprizâde, Şerhu '1-Ahlâki'1-“Adudiyye, s. 244-245.
Ahmet Tahir NurKitabı okudu
·
106 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.