··
4.048 görüntüleme
Öncelikle bu detaylı ve zihin açıcı inceleme için çok teşekkür ederim. Sonuçta ben de adem ve havvanın cennetten kovuluşu sığlığında birisiyim bildiğiniz gibi:)
Epik geleneğin üç büyük ozanı gerçekten iddialı bir laf. Ve uyuyor tam olarak. Hatta google'da arattım var mı diye böyle bir niteleme, siz çıkarmışsınız haliyle incelemedeki bir çok şey gibi.
Homerossuz bir epik anlatı incelemesi zaten düşünülemezdi sizden. Yaşadığından bağımsız olarak (Sonuçta anlattıklarında değil kendisinde diye biliyorum problem, Shakespeare ya da Sokrates gibi) kendisinin tarihin ilk büyük ozanı olarak nitelendirilmesi hatalı olmaz. Gerçekten de epik şiir denince herkesten önce aklımıza gelen ilk kişi kendisi. Kadın konusuna daha sonra gireceğim ama kullandığınız at- hız - tunç devri anıştırması çok güzel.
Sonraki kahramanınız olan Dante'ye gelirsek, İlahi Komedya kendisi için belki küçük ama İtalya ve insanlık için çok büyük bir adım. Gerçekten de kendinden sonraki bir çok isme yol gösteren bu teolojik (göreceli) metin epik şiirin en önemli kaidelerinden bir başkası sizin de belirttiğiniz gibi. Ama okumadım tam olarak , yani Beatrice gerçekten bir teferruat mı yoksa odak noıktası mı bilmiyorum tam olarak.
Ben ilk cümlede belirttiğim yetersizliğimle Milton'ı bu şairlerin arasına eklemezdim. Sonuçta şeytanın maceraları kıvamında bir eserdi uzaktan benim için. Hatta şairin bu eserde Şeytan'ı ön plana çıkartmasına gelen tepkiler yüzünden bundan sonraki Kazanılmış Cennet'i yazdığı ve şeytanı yerin dibine soktuğunu okumuştum (galiba ekşi sözlükte). Gerçi okuduğumuz kitapta Terry Eagleton Milton'un bir nevi sofu olduğunu ve Şeytan'ı farkına varmadan bir kahraman gibi gösterdiğini savunuyordu galiba.
Ama bu okuduğum incelemeden sonra olayın bu kadar basit olmadığına kanaat getirdim haliylre. O kadar detaylı, o kadar güzel işlemişsiniz ki kitabı ben mi kovulsaydım acaba cennetten de bir yerinden girseydim bu incelemeye diye düşünmedim değil , ama en azından - ithaki baskısına da göz atarak tabi- kıyısından köşesinden bir şekilde okumayı düşünüyoruım bu klasiği. İngilizce metinden önce İthaki baskısına göz atabilirsem size de bilgi veririm onunla ilgili.
Gelelim dinlerin - Burada Yunan ve hiristiyanlık- ataerkil tavrına. İlk çağlardan bir kaç maderşahi (çok seviyorum ukalalık edip bu kelimeyi kullanmayı) topluluk hariç hemen bütün dinlerde kadın bir teferruat olarak görülmüş. Yani eski Yunan için de "Onlar iyi insanlardı, kadınların toplumdaki yeri erkekle eşitti " diye bir şey diyemeyiz. Kadın hakları açısından diğer şehirlerden çok daha önde olan Sparta'da bile (mülk sahibi olmalarına bile izin veriliyordu) kadınların ana görevi kudretli savaşçlıara annelik etmekti. Böyle olunca de tanrıçalar olsun , ölümlü kadınlar olsun mitolojide hep geri planda kaldı erkeklere göre. Zeus'un çapkınlıkları göklere çıkarılırken tanrıçalar çoğunlukla kıskançlıklarıyla bilindiler. Tüm tanrıların anası Gaia bie anne figürünün ötesine geçemedi fazla. Hristiyanlıkta bu çok daha kötüydü. İlk günahla özdeşleştirilen Havva nedeniyle kadın her zaman bir günah meylettiricisi olarak kaldı. Bir çok dini metinde kadından kötülük timsali olarak söz edildi. Dönemin - ve hatta rönesansın- resimlerinde de bunu görmek mümkün. Tek günahsız kadın figürü Meryem Ana. Ama bu onun teslis'e dahil olmasına yetmiyor. Yazarları/Şairleri dönemlerinden ayrı düşünemeyeceğimize göre metindeki bu ataerkil koku kronik olarak normal bana göre.
Oldukça uzun , güzel (bana göre çok güzel ) ve yeterince bilgilendirici bir inceleme olmuş diyebilirim. Teşvik ediyor insanı öğrenmeye, elinizle sağlık ve teşekkürler hepsi için.
Birinci paragraf kabul edilmedi, bu konuda bir hikayeniz dahi var çünkü.
Epik konusu ilgilendiğim bir alan bilirsiniz. Aslında apayrı bağlamlarda olsa aynı cümlede olmaları gerekiyor diye düşündüm. Google da yoksa daha güzel. Tüm hakları saklıdır.
Homeros üzerine bir Anonymous filmi bekliyorum. Bunun da tüm hakları saklı.
Beatrice baştan sona İlahi Komedya da hüküm süren, Dante'nin hedefi. Ona teferruat demek belki saçma, ama dedim. Bütüne baktım, İlahi Komedya'yı kapattığım zaman aklımda binlerce isim ve olay yumağı varken Beatrice bembeyaz bir tül gibi rüzgarda salınan bir objeydi sadece.
Evet bu kilit paragraf. Milton sofu olarak niteleniyor. 500 yıl sonra onu satan ilan edebilirim. Teoloji ile fazla haşır neşir olanların sofu diye nitelenmesi ya da kişinin kendisini inançlı göstermesi hatta inanıyor olduğuna kendini dahi inandırması mümkün. Milton'un açıp kalbine bakamayacağım ama üç ozanı birleştirirsem Homeros'un ilk çağ ion tanrılarıyla alay ettiği, Dante'nin Tevrat/İncil deki en önemli mevhumu kendince yazmasınını yani cüretkârlığını, Milton'un Dante ile aynı işe soyunup en az dinlenen şeytana diyalog şansı vermesini inançla değil özgür düşünce ile bağdaştırabilirim. Ki dinler fazlasını sorgulamamızı istemezler.
İngilizcesi ilk etapta tabii ama ithaki ye bakarsanız fikrinizi paylaşırsınız.
Hayır katılmıyorum. Bir yazarı bağlamı içinde değerlendirmek yetersizdir. O zaman aa o dönem öyleydi der bitiririz. Ama Sophokles yarattığı Antigone, Euripides Troyalı Kadınlar keza Medea, Seneca Phaidra ile birbirinden kompleks bir o kadar güçlü kadınları -Phaidra hariç tabii- çağlar önce dahi empati duygusuyla sahneye koyabilmiştir. Onların mizojinist tavırları egale edebilir Milton gibi ama günümüzün kafasıyla ve doğrularıyla geçmişin hataları işaretlemek zorundayız. Belki o zaman bugün dahi kadın başarısına bir kulp bulmayız.
Okuyup böyle kayda değer ve 1k'ya fazla ama bana iyilik olan bir yorum yaptığınız için müteşekkirim.🙏🏻🖤
Tek kelimeyle, muhteşem analiz. Ellerinize emeğinize sağlık.
Harika bir inceleme! Emeğinize sağlık.
Muhteşem bir inceleme. Çok keyif aldım. Kitabı okuyanlar mutlaka bu incelemenizi de okumalılar. Homeros ve Dante'ye ayrıca yer vermeniz ve eserleri hakkında bilgi aktarıp Milton ile karşılaştırma yapmanız Yitirilen Cennet'i değerlendirirken farklı bir perspektif kazandırmış oldunuz. Homeros ve Hesidosu'u okudum ama Dante'yi okuyamadım henüz. Bu vesileyle okuma listeme de eklemiş oldum. Tekrar teşekkür ederim 🙏
Çok teşekkür ederim, anlaşılmak çok güzel. Dante öncesi mutlaka hazırlık gerekiyor gerçi tek okuma yetmiyor ama mutlaka Ovidius'un dönüşümlerini ve Vergilius'un Aeneis Destanı'nı mitolojik temeli sağlamlaştırmak adına okumalısınız. Teolojik olarak da pek çok okuma yapmak lazım başta Ardavirafname geliyor. .. Araştırdığınızda zaten çıkacak pek çok güzel liste var, umarım verimli olur.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.