Sokrates (MÖ yaklaşık 469 – MÖ yaklaşık 399, bazı kaynaklarda biraz daha faklı gösteriliyor), şu çok net ki; binlerce yıl önce yaşamış olmasına rağmen düşünceleri ve söyledikleri hala hayranlık uyandırabilen çağının çok ötesinde, bugünlere ulaşmış hatta gelecekte de değer görmesi çok muhtemel olan değerli bir düşünürdür. Onun tarzı bir başkadır. Cevaplarla açıklamak yerine soru sorar ve karşıdakinin cevabı kendisinin keşfetmesi için yol gösterici olurdu. Hepimiz tahmin ederiz ki bu, çok daha zor bir iştir. Bununla ilgili bir örnek vermek istiyorum: Sokrates bir gün, Agora’daki öğrencilerine sormuş; ‘Kimdir insan, insan nedir?’ Öğrenciler; ‘'Onu bilmeyecek ne var? İnsan; iki ayaklı, tüysüz bir yaratıktır.’' Sonraki gün, tüyleri yolunmuş bir horozla gelen Sokrates, canlı hayvanı işaret ederek, şöyle sormuş; ‘'Yani insan dediğiniz şey böyle bir şey midir?’' Kendisi pek yazmamıştır (en azından benim bu konuda bilgim yok). Savunmasını da kendisi değil, yine o da bir düşünür ve öğrencisi olan Platon (Eflatun) yazmıştır. Bu kitap Sokrates’in Euthyphron’da dinsizlikten dolayı yargılanışının öncesini ve inançları hakkındaki görüşlerini, ardından yargı sürecini, solarak da Kriton’da karar sonrasında yaşananları anlatmaktadır. Sokrates, düşünceleri ve inançları konusunda onu suçlayan mahkemenin karşısında; onurlu bir ölümün namussuzca yaşamaktan çok daha erdemli olduğunu savunur, ölüm cezası alacağı muhakkak olan bir durumda. Ve seçtiği yolu şu sözlerle dile getirir: “Ben bir siyaset adamı olamayacak kadar dürüst olduğumu düşünerek, size ve kendime iyilik etmemi engelleyecek hiçbir yola sapmadım! Tam tersine, hepinize iyilik etmemi mümkün kılan bir yola girdim, herkesin kendini düşünmekten, kendi işlerinin peşinde koşmaktan önce erdemi, bilgeliği araması gerektiğini, devletin sırtından faydalanmaya bakmadan önce devlete bakması gerektiğini sizlere kabul ettirmeye çalıştım.” Aslında alacağı cezanın iptali için Sokrates’in küçük bir geri adımı bile iyi bir başlangıç sayılacak, hatta onu affetmek isteyen yargıçları bile mutlu edecektir. Yargıçlar affetmek istemektedir çünkü Sokrates’in geri adım atması onların asıl istedikleri şeydir. Yoksa idam edilen bir Sokrates’in olması onların başarısı olmayacaktır. Ölüm kararı alınmış, ölüme giderken celladının kapıyı açık bırakması hatta onu kaçması için teşvik etmesine, her türlü yardımı yapmasına rağmen o, burada ölümün aslında fikirlerinin kazanımı olduğunun düşüncesiyle kaçmamıştır. Keyifli bir okuma diliyorum.