Mai ve Siyah, temelde hayal-hakikat üzerine kurgulanmış bir romandır. Yazar, özellikle bu temayı çağrıştırma derdindedir. Hayal-hakikat çatışmasını, hayat sancısı çeken bir gencin (Ahmet Cemil) üzerinden vermeye çalışır. Karakterlerin arasındaki yaşam farklılıkları, düşünce farklılıkları, fiziksel farklılıklar ya da hayat şartları, gibi unsurlar