“Dindarlığınızı Tanrı’ya gösterin, bana insanlığınız lazım.” sözünün gereğini yerine getiremeyenlerin içine düştükleri, yarattıkları üzücü, acı, çirkin bir tablo!
Çözümü aydınlanmada görüyorum:
“Aydınlanma yayıldığı sürece despotun kudreti ne kadar artarsa artsın önemli değildir, çünkü aydınlanmış kamuoyu iktidarın kötüye kullanılmasını imkânsız kılar.”
Carl Schmitt
“Voltaire’e göre bahçıvanlık ve aydınlanma reformu aynı projenin parçalarıydı: Her ikisi de özgürlük ve fırsat yaratmak için insanın aklını kullanmasıyla ilgiliydi. “İnsanın bahçesini ekip biçmesi” bu dünyayı, hemen şimdi ve burada, biraz daha iyi bir hale getirmek demekti.”