Yazar Nicos Kazancakis önemli bir felsefe, düşünce insanıdır. Hayatının bilinirliği açısından hak ettiği yerde olmadığını söyleyebileceğim, yaşama dair ciddiye alınması gereken düşünceleri olan bir yazarın kitabıyla muhatap olacağınızı kitabı okumadan önce bilmeniz gerekiyor. Osmanlı vatandaşı olarak doğup Yunan vatandaşı olarak ölmesi, yaşadığı dönem ve coğrafyaya dair bilgi ve izler görmek isteyenler için farklı kitaplarının da görünür olması gereken bir yazar olduğuna inanıyorum. PATRON! Kitabın zaman referansı 1930'larda dolanıyor. Yazarın Girit'e olan yolculuğu sırasında tanıştığı Aleksi Zorba adlı sosyal yorumları kafasına pek fazla takmayan kısacası "El alem ne der?" konusunu aşmış dışarıdan kaba saba görünen bir karakterin kendisiyle olan diyalog kurma çabasıyla başlıyor. Ana karakterin Zorba' nın kendisine olan ani samimiyeti hoşuna gidiyor ve kısa sürede kaynaşıp yolculuğa birlikte devam ediyorlar. İlk önce bir köye gidip köye sonradan yerleşmiş(köyün yabancısı) bir kadının evinde misafir olup daha sonra maden çıkaracakları yerin yakınına yerleşiyorlar. Zorba bize çalışmayı ve kadınları çok seven bir karakter olarak tanıtılıyor. İşe koyulduğu zaman etrafını görmeyen, duymayan bir karakter oluşu ve çok çalıştığı anlatılıyor. Kadınlara olan ilgisi öyle bir boyutta ki bir kadın yalnız uyuduğunda ona karşı günah işlendiğini düşünüyor. Kitap yazarın Zorba'nın hayat tarzını eleştirmesi ve Zorba'nın da tam tersi yazarın yaşam şeklini yanlış bulması üzerine devam ediyor. Birbirlerinin hayat felsefeleri üzerinde etkileri ve diyalogları, kitabın olay örgüsünden daha çok dikkat edilmesi gereken noktası çünkü olay örgüsünü basitleştirmek istemiyorum ama linyit kömürü çıkarma denemelerinin başarısızlığına giden bir yoldan ibaret. PATRON! Zorba'nın geçmişten kaçmak için şimdiyi yaşamaya çalışmasından ve bununla oluşturduğu tarzdan ana karakter çok etkileniyor. Bu da kendi hayatının öznesi olamamak durumunu yanında getiriyor. Dıştan genel bir gözle baktığımızda Zorba hem ana karakterimizin parasını yiyen hem işini batıran tabiri caizse onu kullanan kişi konumunda. Ayrıca Türk-Yunan temaslarıyla ilgili bazı tarihi ve kültürel unsurları farklı bakış açısıyla görebilmemiz de kitabın güzel yanlarından. PATRON! Kitapta yazar Nietzsche'yi kişisel olarak takibinden dolayı Nietzsche'nin Yunan mitolojisinden metaforlaştırdığı fikri olan "Hayat Apollon ve Dionysos'un kavgasıdır." düşüncesini ana karakterlerin çatışma seyrine ekleyip hoşgörüyle sentezlemiştir. Apollon düzeni devam ettirmeyi seven bir figürken Dionysos ise keyfiyeti, anı yaşamayı, çapkınlık ve estetik ruhu temsil eder. Kitapta da yazar Apollon'un, Zorba ise Dionysos'un özelliklerini taşır şekilde işlenmiş. PATRON! Zorba'nın bize söylediği en önemli mesaj olarak gördüğüm konu ise filozofların şimdiye kadar hayatı tanımlamakla uğraştığı ama mühim olanın hayatı değişitirebilmek olduğudur söylemi. Üzerinde biraz düşündüğümde harekete geçmemenin bahanesi olarak hareketi anlatmaya sığınmanın çoğu zaman bizi gaflete götürdüğü kanısına vardım. PATRON! Felsefi açıdan dikkat edilerek okunması gereken bir kitaptır. Çünkü var oluşla, ölümle, Tanrı inancıyla ve bunlar gibi temel insani arayışlarla henüz aranızı yapamadıysanız, benlik problemleri çekiyorsanız fikirsel açıdan Zorba'ya kanmanız, hak vermeniz veya dönüşmeniz kolay olacaktır. Özellikle Zorba'yı dine karşı diye kestirip atmak veya fikir dünyamızdaki tembellik ve tamamlanamamış arayış sürecinin sıkıntı ve boşluklarından dolayı benimsemek büyük bir hata olacaktır. Bu karakterle yansıtılan felsefi düşünce denizinde sadece bir damladır. Bu damlada boğulmak yerine denizi keşfetmeye çabalamalıyız. PATRON! Son olarak söylemek istediğim ise kitapta belki de beğendiğimiz, hayranlık ve sempati duyabileceğimiz Zorba karakterini, "Gerçek hayatta çevremde olsa aynı şeyleri düşünür müydüm?" gözüyle bakarak kitabı okumanın daha faydalı olabileceğidir. PATRON!