Hayatın bir anlamı var mıdır, varsa neden aranmalı, aranacaksa nerelerde aranmalıdır? gibi soruların her insanı ilgilendiren sorular olduğunu düşünüyorum. Viktor Frankl bu kitabında hayatının kötü geçen döneminden bir kesit üzerinden, bu arayışın insan için ne kadar değerli olduğunu anlatıyor. Kitap üç bölümden oluşuyor. İlk bölüm; Frakl’ın toplama kampında yaşadıklarını ve diğer tutukluların yaşadıklarını gözler önüne sermesiyle geçer. Bunda amaç, kitabının tamamına hâkim olan insanın anlam istencinin değerini ortaya koymaktan ziyade toplama kampında yaşanan vahşetin ve tutuklu bulunan esirlerin, bu vahşet karşısındaki tepkilerini ortaya koymaktır. Bu, öyle bir ortam ki insanın sahip olduğu kendisi hariç her şeyini elinden almıştır. Öyle ki insanları birbirinden ayıran ve özel kılan isimlerinin yerini bile çıplak bir varoluştan ibaret olan rakamlar almıştır. Hasta olmak gayet sıradan bir durumken hastalanınca herhangi bir gaz odası veya krematoryuma gitmek de bir o kadar sıradanlaşmıştır. Bütün bu sürecin ise en can alıcı noktası, bu akıl almaz vahşeti yaşayan tutukluların, bunu içselleştirerek alışması olsa gerek. Bu durum da Dostoyevski’nin şu sözlerini hatırlatır: “alçak insanoğlu her şeye alışır”. Toplama kampları belki de insanlık tarihinin en acı olayıdır ve milyonlarca insan insafsızca katledilmiştir. Öyle düşünüyorum ki katledilen milyonlarca insandan biri olmaktan beter bir durum varsa o da katledilen milyonlarca insandan biri olma olasılığının birey için var olmasıdır. Viktor Frankl da bu ihtimalle yaşayan insanların, içsel değişimlerini psikiyatr kimliğiyle ele almıştır kitapta. Ona göre bu olasılıkla yaşayabilmek hayatın içinde bir anlam bulmaya bağlıydı. Nietzsche’nin de dediği gibi “Uğruna yaşamaya değer bir nedeni olan kişi nasılına da katlanabilme cesaretini içinde taşır”. Ve en nihayetinde nedenin yanında nasıllar önemsiz hale gelir. Kitabın ikinci kısmı, bu önemsizliğe karşı farkındalık yaşayan bireylerin yaşadığı olağanüstü olaylara karşı oluşturduğu olağanüstü tepkilerle kampın vahşetine alışma dönemine değiniyor. “Çünkü anormal durumlar karşısında anormal tepkiler beklenir.” Frankl, kampa alışamamanın cezasını sadece zihinsel olarak değil bedensel olarak da kişiyi çökerttiğine değinmiş. Nitekim ruh ile beden birbirine eşlik eder. Çünkü. Umut ve cesaretin kaybedilişinin beden üzerinde öldürücü etkileri vardır. Viktor Frakl’ın kitapta değindiği bir diğer önemli konu ise acıya yaklaşımdır. Ona göre acı çekmenin bir anlamı varsa o acı yaşanmaya değerdir. Kitabın son kısmındaysa Viktor Frankl toplama kampında yaşadıklarını ve bu yaşanmışlıklar üzerinden geliştirdiği logoterapi kuramını açıklıyor. Anlam, hayatın özü ve temelidir. Ne için yaşadığını bilmeyen birinin yaşamın göstereceği acılara karşı dayanmak için irade gösterme gibi bir çabası olmaz, bu da kişide ruhen ve bedenen çöküntüler oluşmasına neden olur. Hayat ne için yaşadığını bilene, katlanılır ve yaşanmaya değer gelir. Ne için yaşadığını bilmeyen ise ne için yaşadığını keşfetmelidir çünkü hayattan beklentilerimiz değil de hayatın bizden beklentileri vardır ve bize düşen de hayatın bizden ne beklediğini bulup o uğurda onurlu bir yaşam sürmektir. Beni kitabı okumaya, iten faktör kitaba hâkim olan sorunun hayatımı fazlasıyla meşgul ediyor oluşuydu. Nitekim bir zamanlar büyük ve erişilmesi çok zor hedefler koymaktan geri durmayan biriyken hedeflediklerimi gerçekleştirmeye başladıktan sonra içine düştüğüm boşluk, geri kalan hedeflerimi ne derecede istediğimi ve elde ettikten sonra vereceği tatmini sorgulamaya itti. En nihayetinde hayatın hem çok değersiz hem de uğruna adayacak kadar değerli bir amacın olmadığı fikri esir aldı beni. Ve her nedense bu his fazlasıyla rahatsızlık veriyor. Çünkü kitapta da anlatıldığı gibi nedenim olmalı ki nasılına katlanabileyim. Kendi nedenimi hala bulamamış olmakla birlikte hayatın bedenden beklentisini de sorgulamaya ve ona ulaşmaya çabalıyorum. Bu da belki benim bir ömür peşinden koşacağım hedefimdir. Neden yaşamalıyım sorusunun cevabına bir ömür verdikten sonra tüm hayıtımın özeti olan bir adet cevap ve geriye yaşanacak bir hayat bırakmadan tüketilmiş bir ömürle gözlerimi kapatabilirim.

İnsanın Anlam ArayışıViktor E. Frankl · Okuyan Us Yayın · 202335,2bin okunma

·

267 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.