Küçücük bir kâğıt kesiğinin canımızı neden günlerce acıtabildiğini düşündünüz mü hiç?
Oncelikle şunu belirtmemiz gerekir ki kâğıt kesiğinin verdiği acıya yönelik kapsamlı bir bilimsel çalışma yok. Ancak ellerinde pek fazla bilimsel veri bulunmasa da sınırlı
kanıtlar ve anatomi konusunda sahip oldukları bilgiler ile bilim insanlarının bu konuya ilişkin bazı varsayımları var.
Bunlardan ilki sinir hücreleri ile ilgili.Vücudumuzda birbirine bağlı milyarlarca sinir hücresi (nöron) bulunur. Bu sinir hücrelerinin yüksek sıcaklığa, kimyasallara ve basınca
karşı duyarlı, özelleşmiş algılayıcılarına nosiseptör adı verilir.
Parmak uçlarımızda vücudumuzun
neredeyse diğer tüm bölgelerinden
daha fazla nosiseptör bulunur.
Nosiseptörler sıcak bir şey tuttuğumuzda
ya da sivri bir şeye dokunduğumuzda
beyne uyarı gönderir. Böyle durumlarda
elimizi dokunduğumuz yerden
hızlıca çekmemizin nedeni de budur.
Tek sorumlu nosiseptörler değil elbette.
Kâğıt köşeleri de aslında göründükleri
kadar masum değil. Sanıldığının
aksine köşeleri pürüzsüz olmadığından,
kâğıtlar deri üzerinde bıçak gibi temiz,
düz bir çizik açmak yerine testere gibi
tırtıklı bir kesik açar. Ayrıca kesiğin
oluştuğu yerde deriyi tahriş eden birtakım
kimyasallar ve ileride enfeksiyona
neden olabilecek bakteriler bırakabilirler.
Bunlar da daha sonra hissedilen
acıda rol oynar.
Diğer yandan kâğıt kesiklerinin derinde
olmaması vücudun kanama ve kabuk
bağlama gibi savunma mekanizmalarının
harekete geçmemesine neden olur.
Bunun sonucunda tahrip olmuş
sinir uçları açıkta kalır.
O bölgedeki deri iyileşene kadar
elimizi her kullandığımızda
yaranın gerilerek açılması
sinir uçlarını uyarır.
Kimi uzmanlar kâğıt kesiğinin
neden tahminimizden
daha çok acıdığının bir de psikolojik
yönü olabileceğini öne sürüyor.
Onlara göre ellerimiz sürekli
gözümüzün önünde olduğu için
hissettiğimiz acı da kendini sürekli
hatırlatıyor ve bu acıya daha fazla
odaklanmamıza yol açıyor olabilir.
İşte tüm bunlar hiç de derin
olmayan, basit bir kâğıt kesiğinin
bizde yarattığı orantısız acının
nedenleri olarak görülüyor.