Arıburnu Cephesi'nde Ateşkes Günü (24 Mayıs 1915)
Ateşkes görüşmelerinin yapılması ve uygulanması Arıburnu'nda bulunan 3. Kolordu'nun Komutanı Esat Paşa'nın hatıratına şöyle yansımıştır:
"İngilizlerle ölü ve yaralı naklini görüşmek üzere Fransızca ve İngilizceyi iyi bilen Kurmay Binbaşı Ohrili Kemal Bey'i seçtim ve Kabatepe'ye gönderdim.
Kemal Bey, Kabatepe'nin plajında İngiliz Delegesiyle buluştu. İngiliz delegesi kendisine karargahlarına kadar gitmeleri gerektiğini söylemiş, Kemal Bey de bunu kabul etmiş, Tarafımızdan hiçbir teklif ileri sürülmemesine rağmen bir İngiliz kurmay subayı bize rehin olarak bırakıldı. Kemal Bey'in gözleri bağlandı ve elinden tutularak hareket edildi. Gözleri bağlı olduğu için Kemal Bey'in gözleri bağlandı ve elinden tutularak hareket edildi. Gözleri bağlı olduğu için Kemal Bey, hangi yolun takip edildiğini görmedi ise de kara yolu olduğunu anlayabildi. Bir hayli yürüdükten sonra İngiliz komutanının bulunduğu karargaha getirilerek etrafı görmeyen bir koğuşa koydular ve gözlerinin bağını burada çözdüler. Arıburnu'nda bulunan Anzak kuvvetlerinin komutanı general Birdwood, Kemal Bey'i büyük bir nezaketle karşılayarak her iki delegeden ölülerin gömülmesi için bir anlaşma metni hazırlamalarını rica etmiş. İngilizler böyle bir görüşmenin yapılmasını dört gözle beklemekteydiler. Çünkü Gelibolu'nun çoğunlukla kuzeyden esen rüzgarı, ölülerin kokmuş vücutlarından çıkan kötü kokuları onlara doğru sürüklediğinden pek güç durumdaydılar. General, delegeler anlaşmayı hazırlarken bir taraftan da bana göndereceği Fransızca mektubu hazırlamaktaymış. Bu general (Birdwood) sonradan mareşal oldu ve kralın temsilcisi olarak da Atatürk'ün cenaze törenine katıldı. Kemal Bey, İngiliz delegesiyle hazırladıkları, imzalarıyla tasdik ettikleri anlaşma ve General Birdwood'un mektubuyla akşamüstü karargaha döndü. Kemal Bey'in gelişinden sonra biz de bize bırakılan rehineyi kendilerine teslim ettik. Delegelerin yaptığı anlaşmayı ordu komutanı da onaylamıştı. mütareke Fransızca olarak iki kopya yazılmış Ohrili Kemal Bey'e benim adıma imza etmek yetkisi de verilmişti.
24 Mayıs Pazartesi günü saat 07.30'da ateş kesilerek ölüleri gömmek üzere her iki taraftan görevli kurmay subayla, doktor ve yüzer tezkereci er, ölüleri almak üzere ortaya çıktılar. Avustralyalılar siperlerden ayağa kalkarak ve anlaşma dışında bir harekette bulunmayarak yalnız bize boylarını gösteriyorlardı. Bizim erlerimiz aldıkları emre uyarak siperde saklı kaldılar. Ben gözetleme yerinden dürbünle olayları izliyordum. Her şey anlaşmadaki gibi sürmekteydi. Her iki siperin arasında ne tuhaftır ki Avustralyalı erlerle bizimkiler işaretlerle dostça görüşmeler yapıyorlardı. Avustralyalılar savaş yadigarı olarak elbise düğmeleri alıyorlar, bunun karşılığında çikolata veriyorlardı. Akşama doğru yaralı ve ölü taşıma ve gömme işleri bitince her iki taraf atışa devam etti. Bu sırada 2.981 Şehit gömmüş, 2.688'i sağlam, 1.493'ü eksik tüfek toplamıştık."
Sayfa 184Kitabı okudu
·
108 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.