DİPÇE :
1963'te Palyaço romanı basıldığında Alman piskoposlar bir beyanname yayınlarlar; katolik edebiyatçılar ve yayıncılar; eleştirel aydınlarla- Katolik Kilisesi arasındaki çatışmanın adını koyarak Böll ve arkadaşlarını “yıkıcı eleştirellik”, ve “kendilerine has bir kötümserlik eğilimi” ile suçlarlar.
Kilise yanlısı eleştirmenler ise,