Şaman elbiseleri dejenere
olmuştur. Bu konu üzerinde çalışan araştırıcılara göre en eski ve orijinal
Şaman elbiseleri, kuş veya hayvan şekillerini taklid etme sureti ile
yapılan elbiselerdi. Bunu giyen Şaman, hem kendi atasını ve hem de
istediği zaman o kuşun şekline girebileceğini göstermek istiyordu. Bu
şekil değiştirmeğe mitoloji araştırmalarında ( Metamorphose) denir.
Türkler ise bu deyim karşılığı olarak ( Donuna girmek) sözünü kullanırlardı. Bektaşiler, bu eski Şamanist inancı tasavvufa uydurup,
“ Mö’na âleminden velayetle” diye bir sebep de bulmuşlarsa da, bu
bahane kuş donuna girmeği mâzur göstermeğe kâfi değildir.
Aşağıda da söyleyeceğimiz gibi kuş totemi veya sembolleri daha
ziyade ileri toplumlarda görülüyordu. 24 Oğuz boyunun sembol kuşlan
bunun en güzel bir örneğidir, ilk Türk Müslüman dervişleri de zaman
zaman bir kuş donuna girerlerdi. Mesela Ahmed Yesevî, Turna donuna; Hacı Bektaş Yeli güvercin donuna; Abdal Musa ise geyik donuna girerdi.