Bu kitap ne biyografi ne öykü ne de roman; Şahane bir belgesel…hem de eşi kolay bulunmayan cinsinden.
Öyle kolay iş değil 15 yıl boyunca, Spinoza adı nerede geçtiyse ki ağırlıklı olarak Hollanda, İngiltere başta olmak üzere (ve diğer mekanlar) oralara gidip araştırma yürütmek ve bu araştırmadan elde ettiğini de, daha önce çok az görülen bir üslupla birleştirmek.
Spinoza biyografisi okuyorsunuz ama bu öyle bir biyografi ki, Spinoza bunu okusa ayrı ve çok derin bir teşekkür mektubu gönderirdi
Maxime Rovere ‘ye.
Hem roman gibi…hem kesintilerle oluşan akış olabildiğince akıcı, hem kurgu müthiş, gelmiş geçmiş en en filozofun hayatı, hem olabilecek en sade dil hem bulabileceğimiz en ayrıntılı anlatı.
Tüm bunları roman tadında bir biyografide buluşturmak da kolay iş değil.
Sadece adı…o kısım olmamış. Adı, kitabın şöhretine gölge gibi düşmüş kalmış. Keşke; Spinoza-Roman gibi Biyografi-‘yi daha kapaktan yakalayabileceğimiz bir şekilde olaymış…
Onun haricinde, eğer Spinoza’ya ilgi duyuyorsan kaçırma…
Etika okuyup bu kitaptan haberin olmadıysa…kaçırma! (Etika’nın nasıl yazıldığı anlatılmış) Felsefe ilgi alanınsa hiç kaçırma. Biyografi okumayı seviyorsan…kaçırma. Daha önce Spinoza biyografisi okudum, var bende diyorsan…hepsi ayrı; asıl bunu oku…kaçırma!
Zaten
Maxime Rovere tarzı müthiş bir kalem…hele ki konu da Spinoza…ortaya
Stefan Zweig tadında bir iş çıkmış.
Kütüphanemde ayrıcalıklı biyografiler bölümünde yeri ayrılmıştır…dönüp dönüp tekrardan bakmalık hem referans, hem biyografi, hem roman bölümündeki tek eser olarak alkışlarla yerine kaldırılır.