Yahudi kökenli Aydınlanma dönemi filozoflarından Spinoza'ya göre de durum farksızdır. Nitekim ona göre de Mucize inancı sıradan insanların anlama kabiliyetlerini aşan noktalarda doğadaki olayların sebeplerine vakıf olamama cehâletlerinden dolayı sarıldıkları cevapsız bir çâredir. Bilgisizliğinden dolayı bu çâreye siğınan insan zamanla bunu yaratıcının varlığına da delil kılmaya başlar. Spinoza'ya göre Mucizenin tarifi; sebebini bilmediğimiz, insan idrakinin üstünde fakat tabii kânunlar çerçevesinde yaratıcının fiili olan olaylardır. Tabiat kurallarının değişime uğraması veya askıya alınması sûretiyle gerçekleştiği söylenen bir olay düşünülemez. Zîra yaratıcının vaz ettiği kuralları bir süreliğine de olsa değiştirmesi veya askıya alması düşünülemez. Bu şekildeki bir algı sabit ve değişmez bir kâinat düzeniyle çelişir.* Yine ona göre tabiat değişmez kânunlarla yönetildiğinden Mucize gibi bir mefhumun varlığı ancak zihinde düşünülebilir. Zihnin de bu anlayışı taşımasının sebebi tabiattaki sebebini açıklayamamasından dolayıdır."*
*Spinoza Benedict De, Teolojik Politik İnceleme, Trc: M.K. Arı- can, TDVY, Ankara, s.108-122; Yasin Ulutaş, İslâm Düşüncesi- nin Teşekkül Döneminde Mucize Anlayışları, Kahramanmaraş, Aralık, 2018, s.71.
*Spinoza B. Teolojik Politik İnceleme, (Trc: C. B. Akal, R. Ergün), Ankara, Dost, s. 119-121; D. Fesli, a.g.e., s. 44-45.
Sayfa 33 - Dirayet Kitap - 1.Baskı - 2020
·
41 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.