İngiliz Binbaşı E.VV.C. Noel, 1919 yılında İstanbul'a gelerek etkili Kürt çevreleriyle ilişkiler kurar ve "Türklerin pan-İslamist propagandalarına karşı bazı faaliyetlerde bulunmak" amacıyla^ Celadet-Kamiran Bedirxan kardeşler ve Ekrem Cemilpaşa'nın da içinde yer aldığı bir heyetle Kürdistan'a gider. Üç ay süren bu gezi sırasında Antep, Maraş ve Malatya'daki Kürt aşiretlerini ve yerleşim birimlerini ziyaret eder. Gezi, Kürtler için siyasal açıdan başarısızlıkla sonuçlanır. Binbaşı'nın bütün olumlu rapor ve çabalarına rağmen "Noel siyaseti" olarak nitelenen İngilizlerin Birinci Dünya Savaşının bitimindeki Kürt politikası hayata geçirilmez ve bağımsız ya da otonom bir Kürdistan, yeni emperyal siyasetin ilk kurbanı olur. Ancak bu olay çok abartılmış ve Kürt milli hareketlerinin onyıllardır maruz kaldığı "kökü dışarda", "yabancı parmağı" söylemine propaganda malzemesi olmuştur. Noel'in gezi boyunca tuttuğu günlük notlarında Kürtlere ilişkin gözlemleri, o bölgedeki Kürt karakterlerinin belirgin özellikleri, Kürt milli kimliği hakkında neler düşündükleri yer almaktadır. Bunun yanısıra aşiretlerin sahip oldukları toprak ve sürülerin miktarları, bunların nasıl işlendiği, ürünlerin nasıl dağıtıldığı, Kürt köylerinin savaştan ne kadar etkilendiği somut örneklere ve gözlemlere dayanılarak anlatılıyor. Günlüğün sonuna Noel'in aynı yıl kaleme aldığı "Kürt Durumuna Bakış" adla rapor da eklenmiştir.

Kürdistan 1919Edward William Charles Noel · Avesta Basın Yayın · 199929 okunma

·

168 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Çîyayê Ararat