Menemen Hâdisesi
23 Aralık 1930 günü cereyan eden Menemen Hadisesi, adeta muhalefetin susturulmasına taraftar olanları “Biz demedik mi?” havasına soktu. Menemen’de Nakşi oldukları söylense de mahiyetleri el’an tartışmalı olan, Giritli Derviş Mehmed isimli hiçbir tarikatın silsilesine oturtulamayan birisinin etrafında toplananlar bir ayaklanma çıkardılar. Bu ayaklanma bir çarşımeydanı gösterisidir. Olayı durdurmaya çalışan teğmen rütbeli yedek subay Mustafa Fehmi Kubilay’ı ve iki bekçiyi vahşi bir şekilde şehit ettiler. Gazi Paşa’nın reaksiyonu ve muhalefeti susturma konusundaki tereddüdü yerini hiddete bıraktı. Rivayete göre Paşa kasabayı toptan sürmekten dahi söz etmiş, sonra zecri tedbirler, muhakeme ve idamların ardından yatışmış. Menemen Ayaklanması cehaletin şartları değerlendirmekte ne kadar kolay yanılabileceğini ve eyleminin sonsuz bir şiddete uzanacağını gösterir. Ancak bu olay Türkiye için yaygın bir dinî ayaklanmanın başlangıcı olarak nitelendirilemez. Bunun yanında yaşananlar bizzat Serbest Fırka mensuplarının dahi parti defterini kapatmalarına neden olmuştur. Bu olay etraftaki dünyanın şartlarına da bakarak Türkiye için çok partili demokratik rejimin kurulmasını bilinmeyen bir tarihe tehir etti.
Sayfa 262 - Kronik Kitap
·
222 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.