Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.26
Gönderi
312 syf.
10/10 puan verdi
·
Beğendi
Kitabın tam künyesi : Türkiye İş Bankası Kültür Yayınlarından çıkan, Hesiodos’un Theeogonia ile İşler ve Günler kitabları, Çevirmen Azra Erhat’ın İncelemesi.
Hesiodos’un 2 kitabı günümüze kadar ulaşabilmiş. Bunlardan ilki Thegonia ( Tanrıların Doğuşu ) diğeri ise İşler ve Günler. Her ikisi kitapta 80 syf yer işgal ediyor. Kitap ise 280 syf. Geri kalan 200 sayfa Azra Erhatın İncelemesi ve genişçe bir Sözlük.
Benim için yararlı bir okuma oldu. Thegonia’yı okuduğunuzda Yunan mitolojisindeki Tanrıların masalsı tarihinin sunulduğunu sanabilirsiniz ilk etapta. Aslında çoğu kimsede böyle algılamış. Bu adların ve olayların hepsinin simgesel bir müteşabihat – benzetme yöntemi ile anlatım – olduğu o kadar açık ve net ki. İnsanoğlunun çevresini oluşturan alemi anlama,anlamlandırma çabası.
Kabaca özetleyeyim. İlk önce Kaos vardı. Ve her şey bundan çıktı. Kaos bir başlangıç noktası, ondan öncesi yok. Peki Kaos tan çıkan ne . Gea ve Eros, bir de Erebos ve Nyks. Gea kendi içinden Uranos u çıkarıyor. Gea dişil bir öğe. Ve Uranos Gea yı çevreliyor ve onunla birleşiyor ve bir sürü vahşi varlık çıkarıyor. Aynı şekilde Erebos ve Nyks te öyle. Uranos ve Gea ‘nın 6 dişi ve 6 da eril olmak üzere 12 adet Titan adı verilen evladı oluyor. Bunların en küçüğü Kronos. Zeus’un babası. Anlatının bağlandığı yer Zeus. Bu Zeus anlatısı. Daha çok onlarca yüzlerce isim var ama bu kadarı bile kafanızı karıştırmıştır. Anlatıda Zeus ve kardeşleri ve onların soyuna “ Tanrılar “ deniyor. Zeusun Babasının ve kardeşlerinin soyuna da “ Titanlar “.
Kaos’u saymazsak
1. Nesil, ilk varlıklar. Gea ve Uranos ve Eros, Erobos ve Nyks – Bu son üçüne sonra değinecem –
2. Nesil ise Gea ve Uranostan çıkanlar. İlk canavarlar Yüzkollular, tek gözlüler denilen Kylopslar ve 12 Titan
3. Nesil ise Zeus ve avanesi dediğim kardeşleri ve çocuklarından oluşan Tanrılar.
Görüldüğü gibi bir soyağacı anlatısı bu. Tabii ki birbirleriyle olan ilişkileri yani tarihi. Ooo neler neler olaylar olaylar. Bunları komple anlatmam demek kitabı buraya kopyalamam demek. Kaos, Uranus, Kronos ve Zeus ortak 4 Kral’ın – böyle nitelemek daha anlaşılır – özelliği Vahşiden,uysala yahut zeka seviyesi düşükten yükseğe doğru gitmesi. Peki diyeceksiniz ki simgesel anlatım bunun neresinde. Aslında bir an önce gelmek istediğim yer, mevzu da tam burası.
Kaos yani boşluk yani geniş yarık anlamına gelen aynı zamanda karışık düzenin daha doğrusu düzensizliğin anlatıldığı kavram. Bilim diliyle söylersek o büyük patlama, yok denecek kadar ufak yoğun güçün yarılıp patlayıp etrafa saçılması .. Bing Bang..
Bu anlatı Düzensizlikten Düzene yani Kaostan Zeusa giden yolun anlatısı.
Oluşan Gea yani Mekan ve Eros. Eros’u hepimiz biliyoruz değil mi?. Sevi gücü. Kıvılcım. Ateşle barutu yan yana getirdiğimizde onu tutuşturan etken. Erlik ile dişiliği bir birine kaynaştıran. İşte burada Gea kendinden oluşturduğu Uranos yani yıldızlı Gök. Gea, Jeo, Jeolojinin Jeo’su olan Gea. Mekanın yer kısmını oluşturan Gea. Ve Mekanın gök kısmını oluşturan Uranos. Yer ile Göğün ayrılması. Bu esnada gelişen, oluşan varlıklar. Sonraki Kral mesela Kronos yani Zaman. Kronos’a girmeden anti parantez açalım. Erebos ve Nyks e yani Karanlığa, Geceye. Biri yer altı karanlığı biri yer üstü karanlığı. Tabii ki ışığa Gece ile Gündüze barındırdığı korkunç hallere. Gecenin içinden çıkan Ölümü, kaderi, yıkımı, simgeleyen bir sürü kötü atfedilen varlıklar. Hadi siz tanrısal varlık değin. Tabii bu arada Deniz de oluşuyor. Pontos. Ve Denizin çocukları. Daha neler neler ama hepsi sembolik doğa olaylarının halleri. O oluşumun kişiselleşmiş bireyleri. Karmaşık mı anlatıyorum.
O zaman Kronos a geleyim hızlıca . Bunlar, Kaos tam bir vahşi, Uranos biraz daha kibar ama o da vahşi Gea dan meydana getirdiği Titanları yani ondan sonra gelen soylu oğullarını ve çıkardığı canavarları—ki bunlara da sonra değinecem – hepsini yerin altına gönderir. Kendi Krallığına zarar vermesinler diye . Ana Kraliçe rahatsız olur tabii, hikaye bu ya artık Yıldızlı Gök’ün yani Uranos’un tahtan inip Kronos ‘un zamanı gelmiştir. Ama Kronos yani Zaman da babasından farklı değildir ki. Bu titanlarda aynı vahşi soydur. Düzen, huzur , barış gelmez bir türlü. Ta ki Zeus hakimiyeti ele alana kadar. Kardeşlerinle düzeni sağlayıp onları yönetici yani Tanrı yapana kadar. Tanrı ; burada var eden değil var olan ortam da düzeni sağlayıp yönetendir.
Peki zamanla ne oluyor. Büyük bir Savaş Kronos ve kardeşleri ve onların çocukları yani Titanlar ile Zeus’un önderliğinde ki Kronos oğullarının yani düzeni sağlayacak olan Tanrıların savaşı. Zaman içerisinde ki göklerde ki ve yerlerde ki her alanda bir düzen yok. Yani Düzen, yani Kral Zeus yok. Anlatıya göre Düzen yani Zeus nasıl yeniyor bu Titanları, bu tabiatın savruk güçlerini daha doğrusu tabiat ne zaman kavuşuyor düzene. Kylopslar ve Yüzkollular ne zaman Zeus un tarafında savaşırsa o zaman. Bunlar Tek gözlü- tepegöz- ve yüzkollu devler, canavarlar olarak lanse edilse de bunlar silah. Tepegözler üç tane. Brontes,Steropes ve Arges yani anlamları. Gürleyen, Parlayan, Işıklar saçan. Bunlar Zeus’a o şimşekler çakan Asasını verir , Zeus’un kardeşi Posiodon a üç ağızlı yabasını.
Sonunda Düzen sağlanır, mushafın diliyle söylersek Arşa istiva edilir. İstiva yani seviye yani denge gelir. Dengenin getirdiği düzenin simgesidir, Zeus. Zeus ne yapar Babasını iğdiş eder. Artık üreyemez, erkekliğini keser. Ve ona uyan, onun tarafında olan kardeşlerini yani muhalif Titanları Gea nın derinliklerinde olan Tartaros’a yani cehenneme kilitler. Başlarına da Yüzkollu devleri diker. Gea gene rahatsızdır. Her kez onun evladı sonunda. Son bir Canavar yaratır Gea ,Güçlü Typon. Kim bu Typon. O magmanın gücü , yanardağ tanrısı. Hala zaman zaman etkin ama rahat olun Zeus dengeliyor. Typonu da Yenen Zeus artık evrene ve dünyaya denge, düzen ve huzur getirir.
Zeus’un ilk 4 evliliğine bakarsanız düzenin ve uyumun ne mahiyette sağlandığını anlarsınız.
İlk evlilik Metis yani Bilgelik tanrıçası iledir. Metisi yutar onunla içselleşir Zeus ve Bilgeliğin ve Gücün temsili olan Athena yı kendi kafasından çıkarır.
2. Evliliği Themis ile yasa Tanrıçası iledir. Themis i bilirsiniz elinde terazi tutan gözü kapalı adalet temsili. Bu evlilikten Horalar doğar yani saat, düzen ,dakiklik,sistemi temsil eden Horalar. Bir de Dike (en haklı yargılar veren Tanrıça ), Eunomia ( En iyi yasalar Tanrıçası ),Eirene ( Barış tanrıçası ) ve de Moireler ( Kaderin iplerini ören, kaderin ağlarını ördüğü dokumacı Kader Tanrıçaları )
3. Evlilik Eurynome ile olur. 3 kız doğar. Aglaie ( parlaklık ), Euphrosyne ( Işıltı ) ve Thalie ( güzellik )ve
4. Evlilik bereket ve mevsimleri düzenleyen Tanrıça Demeterledir. Şimdi bu 4 evliliği yoğuralım.
Bu öyle bir düzendir ki Bilgeliğin, adaletin , bereketli bir mutluluğun ve huzurun eşlik ettiği bir uyumlu sistemdir. Çok yaşa Zeus.
Şimdi sıra İnsanlarla olan ilişkidedir. İnsanı ilgilendiren kısım da Prometeus ve Pandora anlatılarıdır. Ateş ve Kadın mevzusu.
Siz yorulmadıysanız ben anlatmaya devam edeceğim.
Prometeus kimdir. Hesoidos onu Zeus ile Kronos’un kavgasına katılmayan Zeus’un amacaoğlu- kuzeni olarak tanıtır bize. Anlamı ne demek. Ön bilgi. Öngörebilen, Bilginin, ilmin kaynağı, efendisi yani Alemlerin Rabbi. Burada insanla ilişkisi nedir. İnsanı seven tek süper güçtür. Tanrısal ateşi- ki bu da sembol bir kavramdır – Herkül’e verir insanlara ulaştırsın diye. Promete Tanrı, Herkül peygamber, Ateş vahiydir. Vayy ne yazdım ben buraya. Çok iddialı oldu. Herkül, Heranın olan Ölümsüzlük ağacı olan elma ağacında ki elmayı yeyip ölümsüz olmuştur deyip Ademe bağlayayım da tam olsun.
Bir de Pandora mız var. Yani Kadın yani Cinsellik. Ahh erkeklerin başlarının tatlı belaları, sevimli Cadıları. Onlarsız yapamadığımız. İşte o Pandoradır. O zamana kadar kadın yok. İnsan denilen mahluk tek, eril. Topraktan bir bitki gibi doğuyorlar ve ölüyorlar. Ne zaman Zeus kızıyor. Prometeus a işte o zaman öç almak için Pandorayı ve Kutusunu var ediyor ve gönderiyor İnsanların içine. Pandoranın kutusundan çeşitli felaketler çıkıyor ve Kutuyu açan Pandora kutuyu kapıyor ve içinde sadece bir felaket kalıyor o da “ Umut “ dur. Böyle yapmasını ona Zeus söylemiştir.
Buradaki sembolizm ne ? . Bu anlatıyı nasıl anlamalıyız. Pandora Kadın, kutusu da Rahmidir. Kutunun içinde kalan Umut ise Evlattır. İşte o umut olan evlat , Ölümsüzlüğün yolu değil midir ?. İşte o evlat için, umut için Pandoranın kutusunda son kalan o Umut için erkekler, Pandoradan gelecek olan bütün sözde o felaketleri baş tacı ederler. Bir kez daha sen çok yaşa Pandora ve kutusu ve Sen çok yaşa Zeus.
Bu kitabın ilk 40 kusur sayfasının incelemesi. Geri kalan 240 sayfasının incelemesini yapsam ne olur kimbilir. Merak ettiyseniz alın okuyun derim.
··
602 görüntüleme
Bayıldım, ellerine sağlık... 👏🏻👏🏻👏🏻
İç içe yazmışım.. paragrafları belirginleştirdim. Sanırsam daha iyi oldu.
1 sonraki yanıtı göster
Harika bir inceleme olmuş 🌺👏🏻👏🏻👏🏻
Yüksel abi çok güzel yazmışsın. Eline sağlık.
Bu Zeus bastanrılığındaki Yunan Mitolojisi ne derseniz.. Burada Hemoros gibi ozanlar giriyor devreye ve ilk 4 evliliği sonrası yapılan evlilikler ve çapkinlıklariyla farklı İnsan- Tanrı Zeus ve oğul ve torunların envayi çeşit maceraları ile dolu bir kulliyat seriliyor önümüze
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.