NİETZSCHE AĞLADIĞINDA- IRVIN D. YALOMKitabımızın yazarı Irvın D. Yalom;Yahudi asıllı Amerikalı psikanalist, psikiyatrist, psikoterapist ve yazar.Yalom, varoluşçu psikoterapinin en önemli temsilcilerinden biridir. Ayrıca Uluslararası Sigmund Freud – Psikoterapi 2009 ödülünün de sahibidir. Psikanalizdeki yeni yöntemleriyle insanın psikolojik rahatsızlıklarını daha iyi anlamayı sağlarken, uyguladığı yöntemler kitabımıza konu olmuş.( İletişim olarak karşılıklı konuşma metodunun psikolojik tedavi için o dönemde yeni bir teknik olarak nasıl ortaya çıktığı anlatılıyor)
Eserimiz psikanalizin doğuşunu perde arkasında olan temel yapı taşlarını anlatan bir ‘senaryo örgüsü’ olarak sunulmuş.Doktor-hasta ilişkisinin tıp etiği açısından değerlendirilmesi de bize güzel bilgiler sağlıyor. Doktor-hasta iletişimi ve ilişkisi üzerinden hareketle karşılıklı diyaloglar ve konuşma sonrası tutulan notlar şeklinde ilerleyip,benide peşinden sürükleyip gitti.Alternatif tarih eseri(tarihte hiç gerçekleşmemiş bir olayın gerçekleştiğini varsayarak ya da bir olayın sonucunu farklı kabul ederek oluşturulan bilimkurgu edebiyatı türüdür.) olan romanda yöntem gereği kahramanlar; gerçek kişiler, gerçek isimleri ile kullanılmıştır. Yazar karakterlerin(Dr. Josef Breuer, Friedrich Nietzche ve Sigmund Freud) orijinal teorilerine, düşüncelerine tam anlamıyla sadık kalmış beni etkileyen kitabın en önemli özelliğide bu olmuştur. Ama buraya şöyle bi açıklık getirmek istiyorum: Nietzsche ile Breuer hiç karşılaşmamış haliyle psikoterapide görüşmeleri sonucu ortaya çıkmadı.Şimdi bunları gerçeklikle kurgu arasında tek tek açıklarsam spoiler vermiş olacağımdan dolayı kitabı bitirdikten sonra, yazarın notu kısmından nelerin kurgu nelerin ne kadar gerçekleştiğini görmüş olacaksınız.Kitap ayrıca yazıldığı dönemin ideolojik yapısını, sosyal yapısını, ahlaki ve etik değerlerini yansıtmış olmasıylada ayrı bi güzellik taşımakta.Freud ve Nietzsche gibi tarihe adını yazdırmış insanlarla hiç tanışmamış biri için bu kitap çok çok iyi bir seçim olur diye düşünüyorum.Felsefe ve psikolojinin harmanlandığı eserin genel hatlarıyla karakterler üzerinden konusuna gelecek olursak: Breure’in zihinsel acısı, Nietzsche ‘nin ümitsizliğiyle birlikte birbirinin gerçeğini göremeyen ve aslında aynı acıları paylaşan iki insanı konu edinmiş.Kitap içindeki karakterlere de spoiler vermeden çok kısa değinmek istiyorum.
Dr. Josef Breuer: Bulunduğu dönemde dünya çapında başarılarla tanınmış, talep gören doktorumuz kendileri.Güzelliğiyle dikkat çeken hoş bir eşi ve 5 çocuğu var. Ekonomik anlamda hiçbir problemi yok, maddi açıdan gayet rahat, yüksek burjuva hayatı sürmekte. Fakat bu saydıklarımız ona mutluluğu gerçek anlamda getirmemiş. Eşi,işi,sorumlulukları, sosyal hayattaki konumu ve hastası olan Bertha’ya karşı duyduğu tutku yıllar boyunca kendi benliğini bastırmasına yol açmış.Kendi seçtiği hayatı yaşamadığını,dayatılan yaşamı sürdüğünü,özgürlüğü tam anlamıyla tatmadığını 40 yaşlarına gelince geçmişini sorguladığında büyük bir ümitsizliğe kapılıp,ölüm gerçekliğiyle yüzleşmiş. Kendini ‘yaşlı bir adam olarak,önüme çıkan bir yaşama ; bir meslege,kariyere, aileye,kültüre gömülmüş olarak buldum.’diye tanımlar. Nietzche’yle yaptığı görüşmelerde de bunlar ince ince gözler önüne serilirmiş
Friedrich Nietzsche: Hastadır;bazen günlerce geçmeyen şiddetli migren ağrıları nöbetleri geçirir.Evi yok,aile ocağı,sosyal herhangi bir sorumluluğu yok hatta vatanı dahi yok ve bunların yokluğunun ona özgürlük getirdiğini savunur.Yalnızlığa dayanır hatta onu yüceltir.İhanetin tadına bakmış, buda onu ümitsizlik,acı ve öfkeye sürüklemiş.Sert,inatçı ve katı tutumlarıyla aslında içinde bu yoklukların eksikliklerini hep bastırmış.Lou Salome’ye tutunmak istemiş, ihanete uğramış.Ama bundan kimsenin haberi yok.Duygularını sonuna kadar gizleyen bi adam.
Freud: Breuer’in arkadaşı,öğrenciside diyebiliriz.Freud ‘un rüyalara karşı olan ilgisi, yorumlama yeteneği ve bilinçaltı hakkında düşünceleri Breuer’in Nietzsche’yle yaptığı görüşmeleri ona anlatmaya ve yardım istemeye iter.
Lou Salome: Karşılaştığı her erkeği etkileyen,çekici bir kadın.Özgür ruhlu. Dönemin geleneklerine, belli kalıplara baş kaldırır. Evliliği ‘kadının köleliğinin kağıtla belgelenmesi’ olarak değerlendirir.Nietzsche’le dosluğunu bitirir.Ondan aldığı mektuplardan dolayı intihar edeceğini düşünür, Dr. Breuer’den onu tedavi etmesi için yardım ister.
Bertha: Breuer’in aşık olduğu hastası
..................................................................................
Kitap bana bastırılmış her duygunun hayatımızda elbet birgün karşımıza çıkacağını tekrar göstermiş oldu.Çocukluktan geldiğimiz yaşa kadar hangi hislerimizi sakladıysak, bundan utanç duyduysak, gurur yapıp kendi içimizde yok etmeye çalıştıkça çevremizdeki insanlarla o bastırılmışlığın acısını çıkarmaya ve o duyguların yoksunluğu bir insana atfedip, ümitsizliğimizin kaynağını ona bağlıyoruz.Ne zaman ki o duyguları kabullenip,kendimize itiraf edersek, kendi parçanız olarak görüp gün yüzüne çıkarırsak o zamanda yavaş yavaş o çöküşten de çıkmaya başlıyoruz.Ve asıl özgürlüğe kavuşmuş oluuyoruuzz
Kendinizi tanıyın, duygularınızın yaşamasına izin verin :)
