Merhaba Kitapseverler...
Bazı insanlar vardır herkesin çevresinde, akraba, arkadaş veya komşu. Siz eve giren parayı ay sonuna kadar denk gerirmeye çalışır, dışarıda gezme tozmanıza, yeme içmenize, fuzuli gördüğünüz masraflara dikkat ederken, onlar ne gezmesinden ne tozmasından, ne içkisinden, ne sigarasından eksik kalır. Nerede yeni bir dükkan ve lokal açılmış veya piyasaya hangi yeni teknolojik ürünler gelmiş, hepsini bilir ve hiçbirinden geri kalmazlar. Paramız var mı, yeter mi, ay sonunu çıkarırmıyız diye düşünmeden dalarlar her yere ve her şeye ve tabi ay sonunu getiremezler.
Bize ne bundan der geçmek istersiniz ama işin ucu size de dokunur, ay sonuna doğru 'Bir elli lira versene, yüz lira versen' diyerek kapını döver, telefonunu bağırtırlar. Akraba, arkadaş ve komşu olduğu için de hayır olmaz demezsiniz kolay kolay. Siz verdikçe de aylık rutin olur, gezme tozmanın yanında sizin destek çıkmanız da paranın bu ay da yetmeyeceği kadar kesin olur. Bazı insanlar da işi o dereceye vardırır ki, borç gırtlağı aşar ve borçları ödemek artık imkansız olur. Bunlar da ölme yaşının gelip geçmekte olduğu ve ondan kendilerine miras kalacak yaşlı ve yalnız olan zengin bir akrabaya bağlarlar tüm kurtuluş ümitlerini...
Kitabımızın konusuna da geldik sayılır. Gulyabani filminde Ali Şen'in oynadığı müflis ve miras sevdalısı kişi gibidir hikayenin merkezinde bulunan insan. Borçlu generalı borçlarından bir tek hasta olduğu ve her an telgrafla ölüm haberi geleceği beklenen yaşlı teyze kurtarabilir. Generalin yanında otelde generalin akrabaları, generalin borçlu olduğu Fransız, ve evlenmek istediği Fransız Bayan ve annesi vardır. Hikayeyi anlatan ise generalin evinde öğretmenlik yapan genç bir arkadaştır, general ve ailesinden bizimkiler diye bahseder. Onu da iki tutkusu vardır, generalin üvey kızına olan karşılık bulmayan aşkı ve kumar tutkusu.
Dosto bu hikayede bir kumarbazın kumar tutkusunu ustalıkla anlatmakla kalmamış kumarın insanı nasıl büyüleyip içine çektiğini de enfes şekilde gözler önüne sermiş. Kazanıp kazanmadığına bakmadan sırf oynarken aldığı haz için yaşayan kumar müptelalarını bir kenara bırakırsak, bir okur arkadaşımızın kitabı incelemesinde enfes şekilde parmak bastığı gibi, miras ve kumar üzerinden emeksiz kazanç eleştirisi yapmış Dosto diyebiliriz. Miras, kumar ve dolandırıcılık gibi kolay yoldan zengin olma eleştirisi yapılması gerektiği kadar, alın teriyle çalışmak neden yeterli değil diye de sistem eleştirisi yapmak gerekmektedir, hatta belki birincisinden çok.
Bambaşka bir hikaye kurmuştum kafamda, benim için sürpriz ve çok eğlenceli bir okuma oldu. Bilhassa hiç beklenmeden hikayeye zıplayan (spoiler vermeyelim) karakter çok eğlendirdi beni.
Keyifli okumalar...
