8 - Uygur Devleti
Uygurların tarihleri Büyük Hun İmparatorluğu ile başlar. 380-534 yılları arasındaki Tabgaçlar devrinden sonra, beşinci yüzyılın ikinci yarısında beylik kurdular. Göktürkler'in ilk zamanlarında Selenga Nehri etrafında oturuyorlardı. Yedinci yüzyılın ilk çeyreğinde Sir-Tarduşların altı kabileden meydana gelen birliğine katıldılar. P'u-ku, Tongra, Bayırku ve Fu-lo-pu kabileleri de Uygurların etrafında toplanarak, hep beraber Uygur adını benimsediler.
Hüküm Yılları: 742-840
(...) Uygurlar, milli vasıflarına ters düşen Manihaizm tesiriyle gittikçe zayıflayınca, Yenisey bölgesinde otup Orhun bölgesini de kontrol altında tutan Kırgızlar'ın saldırılarına dayanamadılar. Kırgızlar, kalabalık kuvvetleriyle, 840'ta Uygur topraklarına girdiler. Uygur başkenti Ötüken'i zapt edip son hakanı öldürdüler, Ötüken'de devletleri yıkılan Uygurlar, büyük topluluklar halinde yurtlarını terk ettiler. Karluk ülkesine, Çin hududuna ve daha kesif olarak da zengin ticaret merkezlerinin bulunduğu İç-Asya'da Beş-balık, Turfan, Kuça sahasına göçtüler.
Uygurlar'ın Ötüken'den göçleri, hakan ailesine mensup Vu-hi Tegin ve Ngo-nic Tegin adlı iki kardeş tarafından idare edildi. Göçten sonra Uygur tarihinin ikinci safhası başladı. Göçü idare eden kardeşlerden Vu-hi Tegin (841-846), kağan seçildi. Uygurlar, Kırgız ve Çin taarruzlarına maruz kalıp çok zarar gördüler. Bir kısmı Çin'in tabiyetine girip Kan-Çou Uygur Devleti'ni kurdular. Bir kısmı da eski yurtlarına dönüp Doğu Türkistan (Turfan) Uygur Devleti'ni kurdular. Fakat bu iki devlet de Bozkır Türk Devleti'nden farklı vasıflar taşıyordu. Hâkimiyetlerini genişletme idealleri yoktu. Büyük siyasi mücadelelere girmekten sakındılar, Başta Çin hükümetleri olmak üzere, komşularıyla dostluk ve ticari münasebetlerini devam ettirdiler.
Sayfa 151Kitabı okudu
·
19 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.