Gerçekten Osmanlı toplumunu biçimlendiren, düzenleyen İslâm düşüncesidir. Hele devlete yön veren İslâmlığın ilkeleridir. Bunun sebebi, önce de belirtildiği gibi, İslâmiyette dinî liderliğin ve devlet başkanlığının tek kişide toplanmış olmasıdır. Kuruluş döneminde Osmanlı Devleti, İslâmiyetin hükümleri ışığında oluşmuş, hukukun ilkeleri fıkıhtan çıkarılmıştır.
Aslında İslâmiyetin ilkeleri, kötüye kullanılmadığı sürece, insanların daha adaletli bir düzende yaşamalarına yol açmıştır. Kur'an'da üstünde durulan en önemli konu adalettir: «Şüphe yok ki Allah size ema netleri ehline vermenizi, insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adaletle hükmetmenizi emreder.» «Ey insanlar adaleti titizlikle ayakta tutun.» «Hiç o (hayır getirmiyen kimse) adaletle emreden ve kendisi dosdoğru bir yol üzerinde bulunan kişi ile bir olur mu?» Hz. Muhammed de, «Adil sultanın adaletle geçen bir günlük ömrü, 60 yıllık devamlı nafile ibadetten daha faziletlidir.» ve «Allah'a en yakın olan ve onun en çok dostu bulunan kimse âdil önder olan kimsedir» demiştir. İşte bu temel ilke toplumsal yaşayışın düzenli işlemesinde, 17. yüzyıla kadar ana etken olmuştur. Ama bunların hepsinin üstündeki temel ilke şudur: Topraklar Allah'ındır, Allah adına da padişahın.
Sayfa 27Kitabı okudu
··
586 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.