Babam Ağustos 1916 - Nisan 1917 tarihleri arasında Havran’da tabur merkezinde görevliydi; Dera, Aclun ve Busr-ı Eski Şam kazalarının asayiş ve inzibatından sorumluydu. Anlattığına göre, bu görevle Dera’da bulunduğu sırada jandarma karakolunun penceresinden dışarı bakarken, bir Bedevi’nin karakolu ve çevresini tetkik ettiğini görmüştü. Şüphelenerek çavuşu göndererek bu kişiyi yanına getirtmişti.Sonradan Lawrence olduğunu anlayacağı kişinin, hiç zor kullanmadan yapılan sorgulamasında verdiği cevaplar inandırıcı değildi. Babam çevreyi iyi tanıdığı için onun söylediği yalanları ve verdiği açıkları kolayca yakalıyordu. Sonunda Lawrence’a, “Ayaklarının altını göster” dedi, çünkü o yörede yaşayanların düzgün ayakkabı giyme şansı olmadığını biliyordu. Tabanlarını görüp de, “Sen Bedevi değilsin!” deyince Lavvrence çözüldü. Babama “kapiten” diye hitap ederek, serbest bırakılması için rüşvet teklifinde bulundu. Benzer mahiyette bir rüşvet teklifini daha sonra, bir aracı vasıtası ile, Eski Şam’dan çekilmesi için tekrarlayacaktı.Babam bu teklifi reddedip Lawrence’ı mutassarrıfa sevk ettiğinin dışında, olayın sonrası hakkında bize bir şey söylemedi. Söylediği ile yetindiğimiz için biz de soramadık. Olay resmi kayıtlara geçmediğine göre, Lavvrence aynı gün zekâsını kullanarak nöbetçileri atlatıp kaçmış veya serbest bırakılmış olabilir.
Lawrence, babamın da anlattığı gibi, kesinlikle babamın Dera’da görevli bulunduğu Ağustos 1916 Nisan 1917 tarihleri arasında yakalanmıştır. Near East dergisi, 1 Aralık 1916 tarihli 102. sayısında, 17 Ekim 1916 tarihli bir mektubuna dayanarak Lawrence’ın yakalandığını duyurmuştur. Bu haber dikkate alınırsa, yakalanma tarihi babamın orada göreve başladığı Ağustos 1916’dan sonraya denk düşmektedir. Derginin bu haberi de, babamın anlattıklarını doğrulamaktadır. Lawrence daha sonra kaleme aldığı anılarında, Osmanlı idaresini yıpratm ak amacıyla, yakalanış tarihini 20 Kasım 1917’ye, bir yıl kadar ileriye itmiştir. Böylece olayın asıl geçtiği Ağustos-Ekim 1916 döneminde henüz oraya m utasarrıf olarak atanmamış olan Hacim Muhittin Bey’i (Çarıklı) suçlar, ona iftira atar. Oysa Hacim Muhittin’in Dera’da göreve başlama tarihi 8 Mayıs 1917’dir.
Hüseyin Suat Günay
65 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.