Ortaçağ, bizim için karanlık bir çağ değildi.. Aydınlık, apaydınlık bir çağdı.. Eğer hakikatin ölçüsü Batı ise, evet Batı Ortaçağın zifiri karanlığında yaşıyordu.. Ancak batı, ne coğrafya ve ne de nüfus olarak dünyanın çoğunluğunu değil pek küçük bir azınlığını oluşturuyordu.. Batılıların kendileri için ileri sürdükleri karanlık çağ, sadece kendileri için geçerli olması gerekirken, kendi kültürlerini tüm dünyaya yaydılar... Aslında yaydıkları, daha önce aldıklarının üzerindeki etiketi değiştirip, kendi savunularını kattıktan sonra, ortaya çıkarttıkları acemi bir terkipti..