"...suçluluk ve kişisel yükümlülük duygusu, var olan en eski ve en aslî kişilerarası ilişkiden, alıcı-satıcı, alacaklı-borçlu ilişkisinden kaynaklanmıştı: ilk kez burada kişi kişinin karşısına çıktı, ilk kez burada kişi kişiyle boy ölçüştü. ... Bedel belirlemek, değer ölçmek, eşdeğerler bulmak, takas etmek - bunlar, düşünmeye ilk başladığında insanı o derece meşgul etti ki, düşünmenin kendisi oldular bir anlamda: sağgörünün en eski türü burada yetiştirildi; insanın övüncü olan diğer hayvanlardan üstün olma duygusunun da ilk burada baş gösterdiği düşünülebilir. Bizim "Mensch" (insan) (manas) sözcüğümüzde belki hâlâ tam da bu özgüvenden bir şeyler dile gelmektedir: insan kendini, değer ölçen, değer biçen ve ölçen bir varlık, "degerlendiren hayvanın kendisi" olarak tanımladı. (...)Göz, bu bakış açısına ayarlanmıştı artık bir kez: ve eski insanlığın, zor harekete geçirilen, ama harekete geçirildikten sonra da aynı yönde amansızca ilerleyen düşünüş tarzına özgü o hoyrat çıkarımsal tutarlılıkla, büyük bir genellemeye, "her nesnenin bir bedeli vardır, her şey geri ödenebilir" - adaletin en eski ve naif ahlak yasasına; yeryüzündeki her tür "iyi yürekliliğin", "hakkaniyetin", "iyi niyetin", "nesnelliğin" başlangıcına varıldı çok geçmeden. Adalet bu ilk aşamada, birbirlerine aşağı yukarı eş güçte olanların birbirleriyle uzlaşmak, bir tazminat yoluyla yeniden "anlaşmak" için gösterdikleri iyi niyettir - daha az güçlü olanları ise kendi aralarında bir uzlaşmaya zorlamaktır."
s. 65, 66 - İkinci İnceleme: "Suç", "Vicdan Rahatsızlığı" Ve Benzeri Şeyler / Kabalcı Yayınevi, Çev. Zeynep Alangoya [Schuld: suç, Schulden: borç; s. 57]Kitabı okudu
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.